6 κοινοί μύθοι για την ενδομητρίωση

Η ενδομητρίωση είναι μια σύνθετη πάθηση με ασαφή αιτία και ποικίλα συμπτώματα. Οι λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με τη νόσο εξακολουθούν να υφίστανται λόγω των διαγνωστικών της προκλήσεων.

Οι γυναικολόγοι και οι ειδικοί στην ενδομητρίωση αποκαλύπτουν τα πράγματα που θα ήθελαν να γνωρίζουν όλοι για την πάθηση.

Η ενδομητρίωση μπορεί να είναι μια κατάσταση που προκαλεί σύγχυση λόγω της ασαφής αιτίας της, της έλλειψης συνέπειας των συμπτωμάτων και του χρόνου που μπορεί να χρειαστεί για να λάβει μια ακριβή διάγνωση.

Η πάθηση—η οποία επηρεάζει περίπου 1 στις 10 γυναίκες στις ΗΠΑ—εμφανίζεται όταν ιστός παρόμοιος με αυτόν που καλύπτει τη μήτρα, γνωστός ως ενδομήτριο, αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα, συνήθως στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες ή στην επένδυση της πυελικής κοιλότητας.

Επειδή είναι δύσκολο να γίνει κατανοητό και να διαγνωστεί, υπάρχουν πολλές παρανοήσεις σχετικά με την ενδομητρίωση.

Για τόσα χρόνια, λίγα ήταν γνωστά για την ενδομητρίωση. Ως εκ τούτου, πολλές παρανοήσεις διαδόθηκαν. Η συνειδητοποίηση αρχίζει να αλλάζει κάποιες από τις παρανοήσεις και να αλλάζει την αφήγηση, αλλά όχι αρκετά γρήγορα.

Παρακάτω οι ειδικοί της ενδομητρίωσης εξετάζουν τα πράγματα που θα ήθελαν να γνωρίζουν όλοι για τη χρόνια πάθηση.

Μύθος: Επηρεάζει μόνο το Αναπαραγωγικό Σύστημα

Αν και είναι αλήθεια ότι η ενδομητρίωση συνήθως επηρεάζει το αναπαραγωγικό σύστημα, σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλα όργανα και περιοχές μέσα στο σώμα.

Η ενδομητρίωση μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή σε όλο το σώμα. Η ενδομητρίωση εντοπίζεται συχνότερα:

• Στις ωοθήκες
• Στις σάλπιγγες
• Σε ιστούς και συνδέσμους που υποστηρίζουν τη μήτρα
• Στην επιφάνεια της μήτρας

Λιγότερο συχνά, η ενδομητρίωση μπορεί να εντοπιστεί:

• Στον κόλπος
• Στον τράχηλο της μήτρας
• Στο αιδοίο θήλεος
• Στο εντερο
• Στην κύστη
• Στον πρωκτό

Πολύ σπάνια, η ενδομητρίωση μπορεί να εξαπλωθεί σε:

• Πνεύμονες
• Ρινική κοιλότητα
• Δέρμα
• Εγκέφαλος

Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει η εξάπλωση του ιστού, γι' αυτό η έγκαιρη διάγνωση και η έγκαιρη φροντίδα είναι τόσο κρίσιμες.

Μύθος: Είναι εύκολο να διαγνωστεί

Η ενδομητρίωση είναι εμφανώς δύσκολο να διαγνωστεί λόγω της έλλειψης επίγνωσης και γνώσης για την ασθένεια.

Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στα συμπτώματα της ενδομητρίωσης, τα οποία μπορεί να διαγνωστούν εσφαλμένα για άλλες καταστάσεις. Τα περισσότερα συμπτώματα είναι ασαφή και όχι ειδικά για την ενδομητρίωση. Αυτό κάνει τη διάγνωση δύσκολη.

Τα πιο κοινά συμπτώματα της ενδομητρίωσης είναι ο έντονος, συχνά εξουθενωτικός πόνος γύρω από την έμμηνο ρύση, αλλά άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο στο μπάνιο ή κατά τη διάρκεια του σεξ.

Ακόμη και μετά τον εντοπισμό των συμπτωμάτων, μπορεί να χρειαστούν αρκετά χρόνια για τη διάγνωση, εν μέρει λόγω της έλλειψης τυποποιημένων διαγνωστικών για την ενδομητρίωση.

Αν και δεν υπάρχει εξέταση αίματος για ενδομητρίωση, η διάγνωση της πάθησης μπορεί να περιλαμβάνει ιατρική απεικόνιση ή λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση, η οποία γίνεται μέσω μικρών τομών. Η οριστική διάγνωση της ενδομητρίωσης απαιτεί λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση με βιοψίες βλαβών.

Μύθος: Μόνο ορισμένες γυναίκες το έχουν

Η ιατρική κοινότητα πίστευε σε μεγάλο βαθμό ότι η πάθηση επηρέαζε μόνο αδύνατες, λευκές γυναίκες ηλικίας 30 και 40 ετών που περίμεναν μέχρι να μεγαλώσουν για να κάνουν παιδιά.

Ο μύθος ότι οι έγχρωμες γυναίκες δεν εμφάνισαν ενδομητρίωση είναι ιδιαίτερα ολέθριος. Στην Ένωση Ενδομητρίωσης, γνωρίζαμε ότι αυτή η ιδέα ότι οι μαύρες γυναίκες δεν έπαθαν ενδομητρίωση ήταν μύθος, καθώς είχαμε τις μαύρες γυναίκες ως μέρος των ομάδων υποστήριξής μας από την αρχή.

Ορισμένες έρευνες τεκμηριώνουν ότι οι μαύρες γυναίκες έχουν λιγότερες πιθανότητες από τις λευκές ή τις Ασιάτισσες να διαγνωστούν με ενδομητρίωση. Πολλοί άνθρωποι μπορεί να μην αναγνωρίζουν ή να μην γνωρίζουν ότι η ενδομητρίωση επηρεάζει επίσης τις τρανς γυναίκες και τα μη δυαδικά άτομα, καθώς συχνά θεωρείται ότι επηρεάζει μόνο βιολογικές γυναίκες.

Η ενδομητρίωση μπορεί επίσης να επηρεάσει βιολογικούς άνδρες σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις. Υπάρχουν πολύ λίγες τεκμηριωμένες περιπτώσεις.

Εκτός από τις δυσκολίες πρόσβασης στην ιατρική περίθαλψη μεταξύ ορισμένων μειονοτικών ομάδων, οι μειονοτικές ομάδες είναι λιγότερο πιθανό να εκπροσωπούνται στην κλινική έρευνα. Αυτό σημαίνει ότι πολλές ιατρικές μελέτες δεν αντανακλούν πραγματικά τις βιολογικές διαφορές σε όλους τους ανθρώπους.

Μύθος: Η γενετική είναι ο μόνος παράγοντας κινδύνου

Σε πολλές περιπτώσεις, η ενδομητρίωση μπορεί να μεταδοθεί από έναν γονέα. Εάν η μητέρα ή η αδερφή σας έχουν ενδομητρίωση, έχετε 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξετε την πάθηση.

Ωστόσο, μπορείτε ακόμα να το αναπτύξετε εάν οι συγγενείς πρώτου βαθμού σας δεν έχουν ενδομητρίωση.

Άλλοι παράγοντες κινδύνου και πιθανές αιτίες για ενδομητρίωση περιλαμβάνουν: 

• Το να μην κάνει μια γυναίκα ποτέ παιδιά
• Μεγάλη έμμηνος ρύση που διαρκούν περισσότερο από επτά ημέρες
• Συντομότεροι εμμηνορροϊκοί κύκλοι
• Προβλήματα υγείας που εμποδίζουν την κανονική ροή του αίματος της περιόδου
• Προβλήματα ανοσοποιητικού συστήματος
• Χειρουργικές επιπλοκές

Μύθος: Όσο πιο επώδυνο είναι, τόσο πιο σοβαρό

Η σοβαρότητα του πόνου συχνά δεν αντικατοπτρίζει την έκταση της σοβαρότητας της ενδομητρίωσης. Μπορεί να έχετε ήπια ενδομητρίωση και έντονο πόνο ή λιγότερο πόνο ή μπορεί να έχετε σοβαρή ενδομητρίωση και λίγο ή καθόλου πόνο.

Πολλοί άνθρωποι βιώνουν σταθερό πυελικό πόνο και τα επίπεδα αυξάνονται κατά τη διάρκεια της περιόδου, της ωορρηξίας ή στη μέση του κύκλου τους. Οι ασθενείς μπορούν επίσης να εντοπίσουν κατά τη διάρκεια του κύκλου τους ως αποτέλεσμα της ενδομητρίωσης.

Κάποιος πόνος είναι φυσιολογικός πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου σας εάν έχετε ενδομητρίωση,. Ωστόσο, ο έντονος πόνος (το είδος που σε κρατά στο κρεβάτι κάθε μήνα) δεν είναι φυσιολογικός.

Μύθος: Μπορεί να θεραπευτεί

Δεν υπάρχει θεραπεία για την ενδομητρίωση, αλλά η φαρμακευτική αγωγή, η χειρουργική επέμβαση ή και τα δύο μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου και στη μείωση της εξέλιξής του. Η ενδομητρίωση συνήθως υφίσταται ύφεση μετά την εμμηνόπαυση, όταν οι ωοθήκες σταματούν να παράγουν σημαντικές ορμόνες.

Οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι η ενδομητρίωση μπορεί να είναι μια χρόνια ασθένεια. Πολλές γυναίκες θα χρειαστούν ιατρική ή/και χειρουργική αντιμετώπιση. Μερικές φορές δεν χρειάζεται χειρουργείο. Για πολλές περιπτώσεις, η ενδομητρίωση μπορεί να αντιμετωπιστεί ιατρικά.

Ακόμη και με χειρουργική επέμβαση, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για την καταστολή της ανάπτυξης του ενδομητρίου, ώστε να μην υποτροπιάσει. Ο πόνος επανέρχεται στο 50% των ανθρώπων που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση στα πέντε χρόνια μετά την αφαίρεση ιστού, σύμφωνα με ορισμένες έρευνες.

Τα αντισυλληπτικά χάπια και οι θεραπείες με ορμόνη απελευθέρωσης γοναδοτροπίνης (GnRH) δεν θεραπεύουν τη νόσο, αλλά θέτουν τις βλάβες σε κατάσταση αναστολής ώστε να μην ανταποκρίνονται στη φυσική κυκλικότητα των ορμονικών διακυμάνσεων μιας γυναίκας.

Πηγές

• Department of Health and Human Services Office on Women's Health. Endometriosis.
• Rei C, Williams T, Feloney M. Endometriosis in a man as a rare source of abdominal pain: a case report and review of the literature. Case Rep Obstet Gynecol. 2018;2018:2083121. doi:10.1155/2018/2083121
• Zakhari A, Delpero E, McKeown S, Tomlinson G, Bougie O, Murji A. Endometriosis recurrence following post-operative hormonal suppression: a systematic review and meta-analysis. Hum Reprod Update. 2021;27(1):96-107. doi:10.1093/humupd/dmaa033