Άγχος : Η σωστή αντιμετώπιση

ΓΕΝΙΚΑ

Το άγχος είναι μια αρκετά συνηθισμένη κατάσταση ειδικά στις μέρες μας και μπορεί απλά να είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού που προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει μια δύσκολη κατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση, αδρεναλίνη και κορτιζόνη απελευθερώνονται στην κυκλοφορία, επιταχύνονται οι καρδιακοί παλμοί και γενικότερα ο εγκέφαλος βρίσκεται σε ετοιμότητα. Αν όμως το άγχος εξακολουθεί να μας ταλαιπωρεί χωρίς ειδικό λόγο ανησυχίας, τότε μπορεί να είναι κλινική διαταραχή που πολλές φορές χρειάζεται ιατρική αντιμετώπιση.

Διακρίνονται πολλές περιπτώσεις διαταραχών από άγχος που μπορεί να είναι πολύ απλές ή αρκετά πιο περίπλοκες και δύσκολα θεραπεύσιμες. Για παράδειγμα οι φοβίες (φόβος για συγκεκριμένους χώρους, ζώα ή έντομα), ιδεοληπτικές-ψυχαναγκαστικές διαταραχές (επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά, εμμονές, παράλογες σκέψεις), μετατραυματικό στρες, κρίσεις πανικού χωρίς ειδικό λόγο και γενικά γενικευμένο άγχος που προκαλεί ένα αίσθημα ανησυχίας χωρίς προφανή λόγο και διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Οι διαταραχές άγχους συνήθως ξεκινούν από την εφηβεία ή λίγο αργότερα αλλά είναι πιο συχνές στους ενήλικες παρά στα παιδιά. Πολλές περιπτώσεις θεραπεύονται δύσκολα και συχνά χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση με φαρμακευτική αγωγή, ψυχοθεραπεία ή εναλλακτικές θεραπείες. Σε καμία περίπτωση ο ασθενής που υποφέρει από διαταραχές άγχους δεν πρέπει να αναζητήσει θεραπευτικές πρακτικές δικής του επινόησης όπως για παράδειγμα φαρμακευτική αγωγή χωρίς την έγκριση του προσωπικού του γιατρού. 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Ενήλικες

• Αίσθημα αύξησης των καρδιακών παλμών
• Αίσθημα ανησυχίας για κάποιο κίνδυνο
• Μυϊκή ένταση
• Ξηροστομία
• Εφίδρωση
• Διάρροια
• Μυϊκοί πόνοι και πόνοι στο θώρακα
• Δύσπνοια
• Αϋπνία
• Μείωση ή αύξηση της όρεξης
• Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία

Παιδιά

• Φοβίες απομάκρυνσης από την οικογένεια
• Φοβίες για άγνωστα άτομα
• Άρνηση να πάνε στο σχολείο
• Ανησυχίες χωρίς ειδικό λόγο

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΟΤΑΝ…

• Όταν το άγχος δεν έχει λόγο να σας ταλαιπωρεί και δυσκολεύει τις καθημερινές σας δραστηριότητες
• Όταν η διαταραχή είναι χρονικά παρατεταμένη
• Όταν τα συμπτώματα παρουσιαστούν ξαφνικά ανεξέλεγκτα. Υπάρχει περίπτωση να περνάτε μία σοβαρή κρίση πανικού
• Όταν υπάρχει απώλεια βάρους και εξογκωμένα μάτια. Υπάρχει περίπτωση να υπάρχει παθολογικό πρόβλημα όπως η πάθηση του θυρεοειδή.

ΑΙΤΙΕΣ

Οι αιτίες πρόκλησης άγχους είναι πολλές. Αρκετά συνηθισμένη είναι η διαταραχή που προέρχεται από κάποιο αιτιολογημένα αναπάντεχο γεγονός στη ζωή του ατόμου, όπως θάνατος, διαζύγιο, απόλυση κ.λ.π. Άλλοτε πάλι έντονες ψυχολογικές πιέσεις του παρελθόντος μπορεί να προκαλούν ασυνείδητα κρίσεις άγχους χωρίς το άτομο να είναι σε θέση να θυμάται το συγκεκριμένο συμβάν. Μπορεί επίσης να είναι και κληρονομικής φύσεως από κάποιον από τους δυο γονείς. Είναι επίσης δυνατόν να εμφανιστεί μετά από διακοπή ουσιών όπως αλκοόλ, καπνού και φαρμάκων.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Άμεση προτεραιότητα έχει να αποκλείσει ο γιατρός σας ότι τα συμπτώματα οφείλονται σε παθολογικά αίτια. Μία σειρά ασθενειών μπορούν να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα όπως ο υπερθυρεοειδισμός, κάποιες καρδιακές παθήσεις, και η χαμηλή ή υψηλή περιεκτικότητα ασβεστίου στον οργανισμό. Αν τελικά μετά από τις απαραίτητες εξετάσεις δεν διαπιστωθεί παθολογικό πρόβλημα και τα συμπτώματα δεν ανταποκρίνονται στις συνθήκες δυσκολιών που αντιμετωπίζετε στην καθημερινότητά σας, τότε το πρόβλημα σας μπορεί να συγκαταλέγεται στις αγχώδεις διαταραχές.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Οι τρόποι αντιμετώπισης του άγχους είναι η θεραπεία με συμβατικά φάρμακα, με ψυχοθεραπεία και εναλλακτικές μεθόδους. Συχνά ο συνδυασμός συμβατικών και εναλλακτικών μεθόδων είναι αποτελεσματικός.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Η ψυχανάλυση και ψυχοθεραπεία έχουν σκοπό τον εντοπισμό των αιτίων που στο παρελθόν προκάλεσαν το πρόβλημα και την προσπάθεια αλλαγής της συμπεριφοράς του ατόμου ως προς τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις καταστάσεις καθώς και του τρόπου σκέψης ώστε να μπορέσει ο ασθενής να ανταπεξέλθει στο πρόβλημά του.

Σημαντική βοήθεια προσφέρει η φαρμακευτική αγωγή με αγχολυτικά φάρμακα που συνήθως συνοδεύει τη θεραπεία τα οποία όμως έχουν και αρνητικές παρενέργειες όπως υπνηλία, ζαλάδες και ευερέθιστη διάθεση. Κάποια άλλα φάρμακα που έχουν λιγότερες παρενέργειες πρέπει να αποφεύγονται σε περιπτώσεις παθήσεων των νεφρών ή του ήπατος. Τέλος πρέπει να ενημερώνεται ο γιατρός σας στην περίπτωση εγκυμοσύνης ή θηλασμού.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές μορφές θεραπείας για την καταπολέμηση του άγχους.

• Η ανθοθεραπεία συνιστά agrimony και aspen για ήπιες μορφές άγχους, ενώ για πιο έντονες καταστάσεις υπάρχει το cherry plum το οποίο σε συνδυασμό με άλλα άνθη είναι αρκετά αποτελεσματικό.
• Η αρωματοθεραπεία προτείνει αιθέρια έλαια από γιασεμί, λεβάντα και γαλάζιο χαμομήλι που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε εισπνέοντας από ένα μαντήλι στο οποίο έχετε ρίξει 2 σταγόνες, είτε από μία συσκευή διάχυσης στην οποία έχετε προσθέσει σε ανάμειξη δύο τρία έλαια.
• Η ομοιοπαθητική επίσης μπορεί να προσφέρει σημαντική βοήθεια στην καταπολέμηση του φόβου και του άγχους. Συνήθως ο ομοιοπαθητικός σας μπορεί να σας συμβουλέψει για τη χρήση aconitum, ignatia και gelsemium, ανάλογα φυσικά με το πρόβλημα. Μία σειρά από ασκήσεις γιόγκα, χαλάρωσης και διαλογισμού είναι ικανές να μειώσουν την ένταση και το άγχος και να σας προσφέρουν τη χαλάρωση που έχετε ανάγκη. Προσοχή επίσης χρειάζεται και στις διατροφικές σας συνήθειες : αλκοόλ, ζάχαρη και καφεΐνη μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
• Τέλος, βότανα όπως το μελισσόχορτο, το τίλιο και το χαμομήλι χαλαρώνουν και ηρεμούν. Η βαλεριάνα, ο λυκίσκος και η πασιφλόρα είναι πιο δραστικά και συνιστώνται για την αϋπνία, αλλά ο λυκίσκος θα πρέπει να αποφεύγεται σε περιπτώσεις κατάθλιψης. 

Από την επιστημονική ομάδα του Υγεία και Ευεξία