Είναι η πιο συνηθισμένη από τις παθήσεις που ταλαιπωρούν τα αφτιά των μικρών παιδιών και πρόκειται για μια φλεγμονή του έξω ή του μέσου αφτιού. Η ωτίτιδα που αφορά στο έξω αφτί λέγεται εξωτερική, ενώ αυτή που αφορά στην κοιλότητα του μέσου αφτιού (δηλ. στο τύμπανο) λέγεται μέση. Η πρώτη καλείται και «αυτί του κολυμβητή», καθώς παρουσιάζεται κυρίως σε παιδιά και νεαρούς που ασχολούνται πολύ με την κολύμβηση. Στο παρόν θα ασχοληθούμε κυρίως με τη μέση ωτίτιδα, η οποία είναι και πιο σοβαρή.
Υπάρχουν τέσσερα είδη μέσης ωτίτιδας, τα οποία διακρίνονται ανάλογα με τη βαρύτητά της. Πρόκειται για την οξεία μέση ωτίτιδα, η οποία θεραπεύεται εύκολα αλλά δεν αποκλείεται να επανέλθει ύστερα από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Στην περίπτωση αυτή μιλάμε για την υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα. Εάν τέλος έχει παρατεταμένη διάρκεια, τότε πρόκειται για χρόνια μέση ωτίτιδα, ενώ αν χαρακτηρίζεται από συγκέντρωση υγρού στο μέσο αυτί χωρίς λοίμωξη, τότε πρόκειται για ορώδη μέση ωτίτιδα.
Πιο συγκεκριμένα, η μέση ωτίτιδα αποτελεί την κυριότερη αιτία πόνου στα αυτιά και συχνά συνοδεύει κοινό κρυολόγημα ή γρίπη. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει μαστοειδίτιδα, απώλεια ακοής, διάτρηση τυμπάνου, μηνιγγίτιδα, παράλυση του προσωπικού νεύρου κ.ά.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Στους ενήλικες:
•Πόνος στα αυτιά
•Πυρετός συνοδευόμενος από ρίγη
•Ναυτία σε συνδυασμό με διάρροια
•Ρινική συμφόρηση
Στα παιδιά:
•Πυρετός
•Ευερεθιστότητα
•Εκκρίσεις από τη μύτη
•Περιορισμένη όρεξη
•Κλάμα κατά τη διάρκεια της νύχτας
ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…
•Ο πυρετός ξεπεράσει τους 38 ή 39 C.
•Η ωτίτιδα παρουσιάζεται τακτικά είτε σε ‘σας είτε στο παιδί σας.
•Εσείς ή το παιδί σας δυσκολεύεστε να ακούσετε.
ΑΙΤΙΕΣ
Η πιο πιθανή αιτία εκδήλωσης μέσης ωτίτιδας είναι η ύπαρξη κοινού κρυολογήματος ή γρίπης, τα οποία προκαλούν οίδημα στην ευσταχιανή σάλπιγγα, με αποτέλεσμα το υγρό να μη μπορεί να περάσει από το μέσο αυτί. Η μέση ωτίτιδα μπορεί επίσης να οφείλεται σε κάποια αλλεργία στη γύρη των λουλουδιών, στη σκόνη, στο τρίχωμα των ζώων, σε κάποια τροφή ή τέλος σε περιβαλλοντικές τοξίνες. Αρκετά συχνά συμβαίνει να προκαλείται από βακτηρίδια που ευθύνονται για την εκδήλωση ιγμορίτιδας, πνευμονίας ή άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων.
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Η διάγνωση της ωτίτιδας στηρίζεται σε εξέταση (με ωτοσκόπιο) του τυμπάνου από το γιατρό. Σε σοβαρές περιπτώσεις και προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πρόκειται για βακτηριακή λοίμωξη ή όχι απαιτείται η διενέργεια μιας μικρής τομής στο τύμπανο, έτσι ώστε να ληφθεί δείγμα υγρού και να ακολουθήσει στη συνέχεια καλλιέργειά του στο εργαστήριο.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η όποια θεραπεία αποσκοπεί στην αποφυγή σοβαρότερων επιπλοκών και περιλαμβάνει καταπολέμηση βακτηριδίων, ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος και γενικότερα εξάλειψη των αιτίων που προκαλούν ωτίτιδα.
ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ
Οι συμβατικές μέθοδοι θεραπείας αποσκοπούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και για το λόγο αυτό βασίζονται σε αποσυμφορητικά και αντιισταμινικά φάρμακα. Επίσης, για την αντιμετώπιση του πόνου συνιστάται η λήψη κάποιου αναλγητικού και κυρίως παρακεταμόλης, η οποία συμβάλλει και στην καταπολέμηση του πυρετού.
Σε περίπτωση βακτηριακής λοίμωξης δεν αποκλείεται να χορηγηθούν και αντιβιοτικά, των οποίων όμως η χρήση αμφισβητείται, καθώς θεωρείται ότι η ωτίτιδα μπορεί να οφείλεται σε κάποιον ιό, πράγμα που σημαίνει ότι δε θα ανταποκριθεί στη θεραπεία με αντιβιοτικό. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι τα αντιβιοτικά προφυλάσσουν από το ενδεχόμενο ανάπτυξης περαιτέρω σοβαρών επιπλοκών.
Γενικότερα, όταν χορηγείται αντιβιοτικό για αντιμετώπιση βακτηριακής μέσης ωτίτιδας, πρόκειται για την αμοξικιλίνη, η οποία κρίνεται ασφαλής και αποτελεσματική, αν και ορισμένοι γιατροί υποστηρίζουν ότι κάποια βακτηρίδια παράγουν μία πρωτεΐνη που την αχρηστεύει. Για το λόγο αυτό χορηγούνται κεφαλοσπορίνες, τριμεθοπρίμη με σουλφομεθοξαζόλη κ.ά. Εάν ο ασθενής έχει ηλικία μεγαλύτερη των δύο ετών και πάσχει από σοβαρή υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα, τότε κάνει κάποιο εμβόλιο με σκοπό την ενίσχυση του ανοσοποιητικού του συστήματος. Εγχείριση τέλος χρειάζεται όταν ο ασθενής πάσχει από μέση ωτίτιδα με σοβαρές επιπλοκές.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Υπάρχουν θεραπείες που αποσκοπούν στην εξάλειψη των ιών και των βακτηριδίων που προκάλεσαν την ωτίτιδα και υπάρχουν και άλλες που στοχεύουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην ανακούφιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων. Οι κυριότερες απ’ αυτές περιλαμβάνουν:
•Κινέζικα βότανα: πιο αποτελεσματικά είναι η σκουτελάρια, το πεντάνευρο, το βούπλευρο και η γλυκόρριζα.
•Φυτοθεραπεία: δοκιμάστε εχινάκεια, χαμομήλι ή ύδραστι
•Αρωματοθεραπεία: μπορείτε να χρησιμοποιήσετε έλαιο λεβάντας ή χαμομηλιού, νυχτολούλουδο, λινέλαιο κ.ά
•Ομοιοπαθητική: ανάλογα με την βαρύτητα της περίπτωσης χορηγείται το Aconitum, το Belladonna, το Chamomilla, το Pulsatilla και το Kali muriaticum.
•Διατροφή: φροντίστε η διατροφή σας να είναι πλούσια σε β-καροτίνη, ψευδάργυρο, βιοφλανοειδή και βιταμίνη C.
Πώς να αντιμετωπίσετε τη μέση ωτίτιδα στο σπίτι
•Εφαρμόστε ζεστές κομπρέσες, κάντε ζεστά ποδόλουτρα ή εισπνοές ατμών.
•Πίνετε άφθονα υγρά
•Κάντε γαργάρες με αλατόνερο.
•Χρησιμοποιήστε κάποιο ρινικό σπρέι, όχι όμως πάνω από τρεις ημέρες.
