Υπολογίζεται ότι το 10% -20% του πληθυσμού θα αναπτύξει χολόλιθο κάποια στιγμή στη ζωή του. Παρότι ο μηχανισμός σχηματισμού τους δεν είναι ααπολύτως σαφής, έχει αποδειχθεί ότι ορισμένοι παράγοντες αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες. Τέτοιοι παράγοντες είναι:
·Η παχυσαρκία: Θεωρείται σημαντικός παράγοντας κινδύνου καθώς αυξάνει τη συγκέντρωση της χοληστερόλης που εκκρίνεται στη χολή και μειώνει την κινητικότητα της χοληδόχου κύστης με αποτέλεσμα η χολή να λιμνάζει και να υπερσυμπυκνώνεται.
·Το φύλο: οι γυναίκες έχουν αναμφισβήτητα τα πρωτεία αφού η αναλογία γυναικών – ανδρών είναι 4:1 εξαιτίας ορμονικών παραγόντων. Αρνητικά επιδρά η εγκυμοσύνη και η θεραπεία ορμονική υποκατάστασης, ενώ η διαφορά μεταξύ των δύο φύλων περιορίζεται μετά την εμμηνόπαυσης.
·Η ηλικία: η συχνότητα εμφάνισης χολόλιθων αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία, ιδιαίτερα μεταξύ των αντρών (20% στην ηλικία μεταξύ 50-60 ετών).
·Ο σακχαρώδης διαβήτης: η χολολιθίασης αυξάνει με την συνύπαρξη κάποιων νόσων, όπως σακχαρώδης διαβήτης, εντερίτιδες.
·Η απότομη απώλεια βάρους
·Η νηστεία
·Η φυλή
·Η κληρονομικότητα
Η κατάλληλη διατροφή
·Προτεινόμενες τροφές: αγκινάρα, καρότο, κεράσι, κρεμμύδι, φράουλα, λεμόνι, μήλο, μελιτζάνα, ελιά, μαυροράπανο, ραπάνι, δεντρολίβανο, ταραξάκο, σταφύλι.
·Τροφές που επιτρέπονται: αποβουτυρωμένο γάλα, γιαούρτι και γαλακτοκομικά, σούπες, ψάρια, ασπράδια αβγών, όλα τα όσπρια σε λογικές ποσότητες, όλα τα λαχανικά φρέσκα ή ωμά ή μαγειρεμένα ελαφρά, τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες.
·Τροφές που να αποφεύγονται: λιπαρά τρόφιμα, λίπη, αλλαντικά. Κρόκοι αυγών, σοκολατούχα ροφήματα, κονσέρβες, αλμυρά σνακ, γλυκά, ξηροί καρποί, πιπέρι.
Υπάρχει λύση;
Οι πέτρες στη χολή δεν εξαφανίζονται από μόνες τους και τα συμπτώματα θα συνεχίζονται μέχρι να αφαιρεθεί η χοληδόχος κύστη. Ωστόσο, κάποιες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν προσωρινά με φαρμακευτική αγωγή ή κάποιο ειδικό πρόγραμμα διατροφής που θα συστήσει ο γιατρός, όπως για παράδειγμα μείωση της λήψης λιπαρών ουσιών.
Αν και παλαιότερα υποστηριζόταν ότι κάθε λιθιασική χοληδόχος κύστη πρέπει να αφαιρείται, σήμερα επικρατεί διαφορετική άποψη. Στις περιπτώσεις ασυμπτωματικής χολολιθίασης, που αποτελεί και την πλειονότητα, πιθανόν να μη χρειάζεται αντιμετώπιση και δεν συνιστάται καμία παρέμβαση, δεν μπορεί μια απλή υπερηχογραφική παρακολούθηση να αρκεί. Εξαίρεση αποτελούν οι ηλικιωμένοι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, οι οποίοι πρέπει να υποβάλλονται σε χολοκυστεκτομή, για το φόβο περιπλοκών.
Όταν όμως υπάρχουν επεισόδια πόνου και ειδικά περισσότερες από μια φορές, τότε η αφαίρεση της χοληδόχου κύστης επιβάλλεται. Παλαιότερα ο μόνος τρόπος αφαίρεσης ήταν η λεγόμενη κλασική εγχείριση με μια μεγάλη τομή. Σήμερα, η επέμβαση αυτή πραγματοποιείται με λαπαροσκοπική τεχνική που δεν ταλαιπωρεί τον ασθενή και έχει μικρή αισθητική επιβάρυνση. Ονομάζεται Λαπαροσκοπική Χολοκυστεκτομή.
Πρέπει να τονισθεί ότι η εκλογή της μεθόδου θεραπείας ακολουθεί κριτήρια που υπαγορεύονται από την κλινική κατάσταση του ασθενούς και σαφώς τη τελική απόφαση ανήκει στο χειρούργο που αναλαμβάνει να αντιμετωπίζει την κατάστασης.
Το υπερηχογράφημα είναι η πιο συνηθισμένη εξέταση που χρησιμοποιείται για την εύρεση των χολολίθων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και άλλες ακτινολογικές εξετάσεις για να αξιολογηθεί το πρόβλημα.
Στα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής τεχνικής περιλαμβάνεται η ταχύτερη ανάρρωση και η συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο ενώ ο ασθενής πονάει σαφώς λιγότερο και καταλείπεται μικρότερη ουλή.
Είναι ασφαλής η λαπαροσκοπική χολοκυστετομή;
Υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι ο αριθμός των επιπλοκών στη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή είναι πολύ μικρός και ανάλογος της ανοιχτής μεθόδου. Από τότε που εφαρμόστηκε η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, η λαπαροσκοπική μέθοδος έχει επεκταθεί επίσης σε κήλες, σκωληκοειδεκτομές, κολεκτομές, σπληνεκτομές και άλλες επεμβάσεις.
Και μετά τι;
Μετά τη χολοκυστεκτομή, ο ανθρώπινος οργανισμός προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα, ώστε μετά από ολιγοήμερη διατροφή με ελαττωμένη περιεκτικότητα σε λιπαρά, μπορεί αν επιστρέψει σε ελεύθερη διατροφή, χωρίς κανένα κίνδυνο από τα χοληφόρα.
Τέλος καλό…
…αν δεν ξεχνάμε ότι το σημαντικότερο στοιχειό στην αντιμετώπιση είναι η άμεση και χωρίς καθυστέρηση επικοινωνία του ασθενούς με τον ειδικό γιατρό. Είναι ο μόνος που μπορεί να βοηθήσει υπεύθυνα και αποτελεσματικά, ώστε να διαγνωστεί και να λυθεί το πρόβλημα έγκαιρα.