Θυροειδής : Συμπτώματα και διατροφή

ΓΕΝΙΚΑ

Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στη βάση του λαιμού και μέσω των ορμονών που παράγει ρυθμίζει το μεταβολισμό μας. Οι διαταραχές του μπορεί να είναι μικρές, όπως βρογχοκήλες ή και πολύ μεγάλες, όπως καρκίνος. Τα προβλήματα του θυρεοειδή σχετίζονται με την παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών και μπορούν να οδηγήσουν

• σε υπερθυρεοειδισμό, όταν η παραγωγή τους είναι υπερβολική
• ή υποθυρεοειδισμό, όταν η παραγωγή είναι μικρότερη από όσο χρειάζεται.

Υπάρχου τέσσερις παραθυρεοειδείς αδένες, οι οποίοι ρυθμίζουν την ποσότητα ασβεστίου που υπάρχει στο αίμα. Όταν διαταράσσεται η παραγωγή των ορμονών, τότε μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά  και η ανάπτυξη των οστών. Ωστόσο, οι περισσότερες παθήσεις του θυρεοειδή είναι ακίνδυνες όταν αντιμετωπιστούν εγκαίρως και με τον κατάλληλο τρόπο. 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:

• Αδυναμία των μυών και τρέμουλο
• Συχνές κενώσεις του εντέρου, κάποιες φορές με διάρροια
• Ταχυκαρδία, άγχος, αϋπνία, αίσθημα θερμότητας
• Αυξημένη όρεξη και παράλληλα απώλεια βάρους
• Προβλήματα στην περίοδο
• Ανάπτυξη βρογχοκήλης

Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:

• Κούραση και μούδιασμα στα χέρια
• Αίσθηση κρύου
• Δυσκοιλιότητα
• Βραχνάδα στη φωνή
• Αλλαγές στο δέρμα και τα μαλλιά
• Αύξηση βάρους.

Τα συμπτώματα της υποξείας θυρεοειδίτιδας περιλαμβάνουν:

• Πόνος στο θυρεοειδή αδένα
• Πόνος κατά την κατάποση ή το γύρισμα του κεφαλιού
• Εμφάνιση τέτοιων συμπτωμάτων λίγο μετά από γρίπη, ιλαρά και γενικότερα ιογενή λοίμωξη.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ...

• Ανεβάσετε πυρετό και παραληρείτε έχοντας γρήγορο σφυγμό. Μπορεί να περνάτε κάποια κρίση θυρεοτοξίκωσης που αποτελεί σοβαρή επιπλοκή του υπερθυρεοειδισμού.
• Νιώθετε αδυναμία και υπνηλία σε συνδυασμό με  αίσθηση ψύχους. Μπορεί να πρόκειται για μία σοβαρή επιπλοκή του υποθυρεοειδισμού, που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο και λέγεται «μυξοιδηματικό κώμα».

ΑΙΤΙΕΣ

► Ο υπερθυρεοειδισμός οφείλεται σε υπερβολική παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, η οποία δημιουργείται με ποικίλους μηχανισμούς, όπως λόγου χάρη:

 ►Στη νόσο του Graves η υπερβολική παραγωγή ορμονών οφείλεται σε διαταραχή που γεννάει το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα. Κάποιες άλλες φορές αναπτύσσονται στον θυρεοειδή οζίδια (που μπορεί να περιέχονται σε βρογχοκήλες), τα οποία εκκρίνουν ορμόνες και διαταράσσουν έτσι την ομαλή ροή και ισορροπία του σώματος.

► Στην υποξεία θυρεοειδίτιδα, διαρρέει περίσσεια ορμονών, η οποία προξενεί προσωρινό υπερθυρεοειδισμό.

Σημαντικό ρόλο στο ενδεχόμενο πρόκλησης υπερθυρεοειδισμού παίζει και η παρελθοντική έκθεση του οργανισμού σε μεγάλη ποσότητα ιωδίου.

Ο υποθυρεοειδισμός οφείλεται σε ανεπαρκή παραγωγή ορμονών και κατά συνέπεια ενέργειας. Ο υποθυρεοειδισμός είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος σε βρέφη και νεογνά, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε νοητική καθυστέρηση ή στασιμότητα ανάπτυξης και παρουσιάζεται με τα συμπτώματα της αδυναμίας, της ανορεξίας και του εκτεταμένου ύπνου.

Ο υπερθυρεοειδισμός μπορεί να οφείλεται:

• Στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto, μια διαταραχή που γεννά το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Σε χειρουργική αφαίρεση ή καταστροφή του θυρεοειδή με χημικές ουσίες.
• Σε διαταραχή της υπόφυσης
• Σε απουσία του αδένα ή σε βλάβη του

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

▬ Η διάγνωση των ανωμαλιών του θυρεοειδούς αδένα γίνεται με μέτρηση των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4, όπως επίσης και της TSH που είναι η ορμόνη που εκκρίνεται από την υπόφυση του εγκέφαλου και διεγείρει την παραγωγή ορμονών του θυρεοειδούς αδένα.

▬ Για τον καθορισμό της αιτίας του υπερθυρεοειδισμού γίνεται εξέταση πρόσληψης ραδιενεργού ιωδίου, καθώς αποτελεί βασικό συστατικό για τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδή. Η συγκεκριμένη εξέταση συνίσταται σε κατάποση μικρής ποσότητας ραδιενεργού ιωδίου σε υγρή μορφή ή χάπι, αναμονή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μέτρηση έπειτα του συγκεντρωμένου ιωδίου με ένα όργανο που τοποθετείται πάνω στο λαιμό του ασθενή. Στην περίπτωση που η μέτρηση δείχνει υπερβολική συγκέντρωση ιωδίου, ο γιατρός προχωράει σε σπινθηρογράφημα προκειμένου να δει τα σημεία στα οποία έχει συγκεντρωθεί το ιώδιο.

▬  Στην περίπτωση ύπαρξης οζιδίων, γίνεται καταγραφή του χρόνου και του τρόπου εξέλιξής τους. Όταν διατηρούν σταθερό το μέγεθός τους δεν είναι κακοήθη, ενώ αντίθετα όταν αυτό μεταβάλλεται, είναι κακοήθη. Αν οι αιματολογικές εξετάσεις δείξουν περίσσεια παραγωγή ορμονών, τότε μπορεί να χρειαστεί θεραπεία κατάλληλη για υπερθυρεοειδισμό.

▬  Για τη διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδή αρκούν οι αιματολογικές εξετάσεις, ενώ συχνά γίνεται βιοψία, αφαίρεση δηλαδή με βελόνα κάποιων κυττάρων των οζιδίων που θεωρούνται ύποπτα για κακοήθεια.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Θεραπεία για τις παθήσεις του θυρεοειδή συστήνουν τόσο η συμβατική όσο και η εναλλακτική ιατρική. Η πρώτη στηρίζεται σε χορήγηση φαρμάκων και χειρουργική επέμβαση, ενώ η δεύτερη έχει σκοπό να μειώσει τα συμπτώματα χορηγώντας διάφορα φυτικά σκευάσματα και συμπληρώματα διατροφής και προτείνοντας συγκεκριμένες ασκήσεις και διαφορετικό τρόπο ζωής.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Στην περίπτωση υπερθυρεοειδισμού σκοπός είναι η μείωση παραγωγής ορμονών, ενώ στον υποθυρεοειδισμό σκοπός είναι αντίθετα η χορήγηση ορμόνης. Με βάση το ιστορικό τους ασθενούς και τα δεδομένα της κατάστασής του, ο γιατρός θα προχωρήσει στην χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας, η οποία μπορεί να συνίσταται σε χρήση ραδιενεργού ιωδίου, αντιθυρεοειδικών φαρμάκων, ή χειρουργική επέμβαση.

Στην περίπτωση που η θεραπεία βασιστεί σε χρήση αντιθυρεοειδικών φαρμάκων, ο ασθενής θα πρέπει να τη συνεχίσει για έναν περίπου χρόνο, ενώ παράλληλα θα πρέπει να προβαίνει τακτικά σε εξετάσεις προκειμένου για την αποφυγή υποτροπών. Η εγχείρηση συνιστάται συνήθως σε υπερθυρεοειδικά άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών.

Η υποξεία θυρεοειδίτιδα δε χρειάζεται ιατρική θεραπεία και ο πόνος που τη συνοδεύει μπορεί να αντιμετωπιστεί με ασπιρίνη και παρακεταμόλη σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν.

Για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού χρειάζεται εφ΄ όρου ζωής ορμονική ρύθμιση, καθώς καμία θεραπεία (ούτε φαρμακευτική ούτε επεμβατική) μπορεί να την αυξήσει. Οι γιατροί χορηγούν συνήθως λεβοθυροξίνη, η οποία μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος ή νευρικότητα.

Όταν ο ασθενής πάσχει από καρκίνο του θυρεοειδή, τότε ο όγκος ή ολόκληρος ο θυρεοειδής αδένας πρέπει να αφαιρεθεί με επέμβαση.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Η εναλλακτική ιατρική συνιστά θεραπεία κατάλληλη για ανακούφιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων και έχει διάφορες μεθόδους να προτείνει.

Κινέζικα βότανα

Γλυκόρριζα, βούπλευρο με «κόκκαλο του δράκοντα» ή με παιωνία θεωρούνται αποτελεσματικά για τη μείωση των συμπτωμάτων του υπερθυρεοειδισμού.

Φυτοθεραπεία

Για την αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού η φυτοθεραπεία συνίσταται σε λυκόποδα, λεώνορο, σκουτελάρια, κράταιγο και βαλεριάνα ή πασιφλόρα σε περίπτωση αϋπνίας. Για την αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού συνιστάται  κάψουλα ή τσάι από φύκι.

Διατροφή

 Τόσο σε περίπτωση υποθυρεοειδισμού, όσο και σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού, καλό είναι να αποφεύγετε το λάχανο, τα ροδάκινα, τα φασόλια σόγιας, το σπανάκι, τα φιστίκια και τα ραπανάκια και να προτιμάτε συμπληρώματα βιταμίνης C, E, B2, B3, B6, ψευδαργύρου και τυρισίνης.

Γιόγκα

Συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του θυρεοειδή, όταν το βάρος του σώματος στηρίζεται στους ώμους, όμως πρέπει να αποφεύγεται από τα άτομα που έχουν γλαύκωμα ή υπέρταση.