Τέτανος : Πώς να τον προλάβετε

ΓΕΝΙΚΑ

Πρόκειται για μία φοβερή μετατραυματική ασθένεια. Το μικρόβιό του, το κλωστηρίδιο, όπως το ονόμασε ο Nicolaier, ζει και αναπτύσσεται σε περιβάλλον χωρίς οξυγόνο ( είναι αναερόβιο ),  επιβιώνει σε υψηλές θερμοκρασίες, ακόμη και σε ξηρασίες και πολλαπλασιάζεται με μορφή σπόρων.

Φυσιολογικά μπορεί να βρίσκεται στον εντερικό σωλήνα ζώων ( άλογα, γαϊδούρια ) αλλά ακόμη και του ανθρώπου. Εκεί μεταμορφώνεται σε σπόρους οι οποίοι με τα κόπρανα σκορπίζονται στο έδαφος. Όντας ανθεκτικό στην ξηρασία, το μικρόβιο αντέχει πολλά χρόνια μέχρι να βρεθεί σε κατάλληλο τόπο για να ανταπαραχθεί, δηλαδή στον ανθρώπινο οργανισμό και μπορεί να εισχωρήσει στον ανθρώπινο οργανισμό από ένα τραύμα ή έγκαυμα που έχει καταστρέψει την επιδερμίδα. Όταν γίνει αυτό, πολλαπλασιάζεται σε κατάλληλες συνθήκες ( έλλειψη Ο2 ), παράγοντας μία τοξική ουσία την τετανοσπασμίνη, η οποία προσβάλλει το ανθρώπινο νευρικό σύστημα.

Ο τέτανος παρουσιάζεται συχνά στις αγροτικές περιοχές. Σπόροι του εντοπίζονται ακόμη στη σκόνη σπιτιών, στα ρούχα αλλά και στα χειρουργεία και στα μαιευτήρια, όπου εκδηλώνεται σε νεογέννητα μέσω του ομφάλιου λώρου. Το χαρακτηριστικό του μικροβίου είναι ότι δεν κυκλοφορεί στο αίμα, αλλά παραμένει στο σημείο εισόδου ( τραύμα ). Εκεί αναπτύσσεται, πολλαπλασιάζεται και παράγει τοξίνες, οι οποίες φτάνουν στα γάγγλια των νεύρων, τα ερεθίζουν, τα παραλύουν και προκαλούν τετανικούς σπασμούς.

Τα κυριότερα συμπτώματά του περιλαμβάνουν συσπάσεις και σπασμούς των μυών, ( κυρίως των μασητήρων, της πλάτης, της κοιλιακής χώρας και των αυχενικών ), ενώ σε προχωρημένα στάδια παρουσιάζεται πυρετός και αυξημένη εφίδρωση, που επεκτείνονται και στους πνευμονικούς μυς με σοβαρότερη συνέπεια το θάνατο. Με πολύ δύσκολη θεραπευτική αγωγή, η ασθένεια αυτή έχει δείκτη θνησιμόητητας 30-50%.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

•  Δύσκαμπτος αυχένας ή σιαγόνα σε συνδυασμό με παράξενο μορφασμό σαν χαμόγελο.

•  Ευερεθιστότητα.

•  Πυρετός.

•  Αυξημένη εφίδρωση.

•  Σπασμοί των μυών.

•  Απώλεια σάλιων.

•  Ανορεξία.

•  Νευρικότητα.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…

•  Σας δάγκωσε κάποιο ζώο ή τραυματιστήκατε από κάποιο πιθανά μολυσμένο αντικείμενο, χωρίς να έχετε εμβολιαστεί εδώ και 10 χρόνια.

ΑΙΤΙΕΣ

Ο τέτανος μπορεί να προκληθεί από δάγκωμα ζώου, τραύμα, ένεση, έγκαυμα, έλκος, μολυσμένο ομφάλιο λώρο, τραυματισμό από σκουριασμένο ή σκονισμένο με χώμα μέταλλο.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Επειδή το βακτηρίδιο είναι δύσκολο να εντοπιστεί, η διάγνωση βασίζεται σε εξέταση των κλινικών αποτελεσμάτων, σε συνδυασμό με την απουσία βελονισμού.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Για την αντιμετώπιση του τέτανου απαιτείται άμεση εισαγωγή σε νοσοκομείο, όπου ακολουθείται φαρμακευτική αγωγή με αντιβιοτικά, ένεση αντιτοξίνης, χορήγηση αγχολυτικών, όπως είναι η χλωροπρομαζίνη και η διαζεπάμη ή βαρβιτουρικών.

Τέλος, ενδέχεται να χρειαστεί μηχανικός αναπνευστήρας ή άλλα υποστηρικτικά της ζωής μέσα, έως ότου ο τέτανος να κάνει τον κύκλο του.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Ο τέτανος προσβάλλει συνήθως άτομα με ανίσχυρο ανοσοποιητικό σύστημα και οι περισσότερες περιπτώσεις αφορούν άτομα που θεωρούν ασήμαντες τις πληγές και τα μικροτραύματά τους.

Για το λόγο αυτό δεν πρέπει ποτέ να αμελείτε τις πληγές σας, αλλά αντίθετα οφείλετε να τις πλένετε πολύ καλά με σαπούνι και νερό, να τους βάζετε αντισηπτικό διάλυμα και να τις δένετε με αποστειρωμένη γάζα.

Επίσης, αποφεύγετε να καλύπτετε την πληγή με ταινία και να χρησιμοποιείται αλοιφή με αντιβιοτικό, διότι με τον τρόπο αυτό εμποδίζεται η κυκλοφορία του αέρα.

Σε περίπτωση που η πληγή σας οφείλεται σε σκονισμένο από χώμα αντικείμενο, επισκεφθείτε άμεσα το γιατρό σας, ο οποίος θα προβεί σε πιο λεπτομερή καθαρισμό της πληγής.

Εάν δεν έχετε εμβολιαστεί εδώ και 5 χρόνια, κάντε μία ένεση ανθρώπινης τετανικής ανοσοσφαιρίνης,  η οποία παρέχει προσωρινή προστασία, διαφορετικά προβείτε σε εμβολιασμό όλης της σειράς εμβολίων.