Δισκοπάθεια : Συμπτώματα, αιτίες, θεραπεία

Η δισκοκήλη (δισκοπάθεια ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή πρόπτωση μεσοσπονδύλιου δίσκου)  είναι ένα πολύ συχνό, επώδυνο σύνδρομο το οποίο παρουσιάζεται κυρίως σε νεαρά και μέσης ηλικίας άτομα.

Η σπονδυλική στήλη είναι ο κύριος στηρικτικός άξονας του σώματος, στο εσωτερικό της οποία προστατεύεται ο νωτιαίος μυελός. Η σταθερότητα του οικοδομήματος αυτού εξασφαλίζεται από 33-34 σπονδύλους, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους με τους μεσοσπονδύλιους δίσκους και με άφθονους συνδέσμους, καθώς και με σημαντική συμβολή των μυών του κορμού. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, οι οποίοι βρίσκονται ανάμεσα στους σπονδύλους, απορροφούν τους κραδασμούς που εμφανίζονται στη διάρκεια των καθημερινών μας δραστηριοτήτων, όπως ένα ελατήριο. Έτσι ο μεσοσπονδύλιος δίσκος χάνει την ευκαμψία του και παραμορφώνεται εύκολα, ακόμη και μετά από μία μικρή κίνηση κάμψης του κορμού, με αποτέλεσμα την πίεση της ρίζας ενός νεύρου που αναδύεται από τον νωτιαίο μυελό.

-Στις ήπιες μορφές δισκοπάθειας ασκείται απλώς πίεση από τον πηκτοειδή πυρήνα στον ινώδη δακτύλιο κι από εκεί στους συνδέσμου και στα νεύρα, με αποτέλεσμα την πρόκληση πόνου στη μέση (οσφυαλγία).

- Στις αλλοιώσεις μέσης βαρύτητας, ο ινώδης δακτύλιος παθαίνει μερική ρήξη, μέσα στην οποία εισέρχεται ένα μέρος του πηκτοειδή πυρήνα, με συνέπεια τη μεγαλύτερη προβολή του και πιεση στις ρίζες των νεύρων (οσφυϊσχυαλγία). Η προβολή αυτή γίνεται συνήθως προς τα πλάγια, όπου ο ινώδης ιστός είναι λιγότερο ισχυρός.

- Στις βαρύτερες περιπτώσεις αλλοίωσης του δίσκου, ο ινώδης δακτύλιος παθαίνει τέλεια ρήξη, ο πηκτοειδής πυρήνας μπαίνει μέσα στον νωτιαίο σωλήνα και προκαλείται πίεση της ρίζας του νεύρου, στο ίδιο ύψος με τη βλάβη ή και χαμηλότερα. Σε αυτήν την περίπτωση  προκαλείται οίδημα ή και φλεγμονή, με αποτέλεσμα τον οξύ πόνο στις κινήσεις

Η δισκοκήλη συμβαίνει κατά κανόνα στην οσφυϊκή μοίρα (μέση) και κυρίως στους σπονδύλους Ο5 και Ι1 (5ος οσφυϊκός – 1ος ιερός) και σπανιότερα στους Ο4 – Ο5.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

- Ισχυρός πόνος στη μέση, που αρχίζει ύστερα από μία απότομη κίνηση ή άρση κάποιου βάρους. Ο πόνος μπορεί να είναι τοπικός ή ν’ αντανακλάται στα πόδια. Συχνά, ο πόνος ξεκινά «χωρίς αιτία» και χωρίς ιστορικό τραυματισμού. Άλλοτε πάλι ξεκινά από τη γάμπα, τον μηρό ή τους γοφούς και επεκτείνεται στη μέση.

- Οι κινήσεις του σώματος και της μέσης είναι περιορισμένες και ο πάσχοντας δυσκολεύεται να σκύψει προς τα εμπρός και προς τα πλάγια.

- Πόνος στους γλουτούς και, συνήθως, πόνος κι ευαισθησία στο ένα πόδι.

- Μείωση της δύναμης και αδυναμία πραγματοποίησης συγκεκριμένων κινήσεων χωρίς πόνο.

- Επιδείνωση του πόνου με το φτάρνισμα και τον βήχα.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΟΤΑΝ…

- Όταν ο πόνος στη μέση δεν περνάει ύστερα από 3 ημέρες ή όταν είναι τόσο ισχυρός ώστε να μη μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεββάτι.

- Όταν τα πόδια σας είναι αδύναμα ή μουδιασμένα.

- Όταν ο πόνος στη μέση συνοδεύεται από πυρετό.

- Όταν έχετε κράμπες στο στομάχι, πόνο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή.

- Όταν έχετε απώλεια του «ελέγχου» του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης.

ΑΙΤΙΑ

Κύριο αίτιο της δισκοπάθειας είναι οι βιοχημικές αλλοιώσεις που προκαλούνται στους μεσοσπονδύλιους δίσκους. Ο τραυματισμός θεωρείται πλέον η αφορμή για να συμβεί η δισκοκήλη.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Οι εργαστηριακές εξετάσεις που βοηθούν στην τεκμηρίωση τηες διάγνωσης είναι κυρίως:

- Η μαγνητική τομογραφία

- Η αξονική τομογραφία

- Το ηλεκτρομυογράφημα

- Ο κλασσικός ακτινολογικός έλεγχος

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

1. Χειρουργική θεραπεία

Συνίσταται σε βαριές περιπτώσεις. Αφαιρείται ο πηκτοειδής πυρήνας κι έτσι αποσυμπιέζεται η αντίστοιχη ρίζα. Μετά την εγχείρηση ακολουθεί ειδικό πρόγραμμα αποκατάστασης με φυσιοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, ειδική γυμναστική και αποφυγή βλαπτικών στάσεων και συνηθειών.

2. Συντηρητική θεραπεία

Συνίσταται στις περισσότερες περιπτώσεις και περιλαμβάνει:

Φάρμακα: Αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη μαζί με τοπικές αλοιφές ή θερμοφόρες για τη μείωση του τοπικού σπασμού.

Ανάπαυση: Συνιστάται όταν ο πόνος είναι οξύς, διαφορετικά οδηγεί σε μυϊκή ατροφία, φοβίες και ψυχολογικά προβλήματα.

Ζώνη μέσης: Η ειδική ορθοπεδική ζώνη συνιστάται από τον γιατρό σας για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Είναι απαραίτητο να τη βγάζετε όταν ξεκουράζεστε.

Φυσικοθεραπεία – κινησιοθεραπεία: Βοηθάει στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κινητικότητας και της δύναμης και στη σωστή αντίληψη της μηχανική συμπεριφοράς της σπονδυλικής στήλης στις διάφορες στάσεις και κινήσεις.

Λειτουργική επανεκπαίδευση: Η ειδική αυτή «εκπαίδευση» περιλαμβάνει την εκμάθηση ασφαλών στάσεων και τεχνικών (σωστού τρόπου στάσης, καθίσματος, κίνησης και άρσης αντικειμένων στην καθημερινή ζωή) και αποβλέπει στο να συμβάλλει στην αυτογνωσία της κατάστασης, να περιορίσει τους πόνους και να μειώσει τις πιθανότητες υποτροπής.

Ελάττωση βάρους: Η μείωση του σωματικού βάρους προκαλεί άμεση ανακούφιση των πόνων. Η δίαιτα βοηθάει στη μείωση της πίεσης στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και της παραμόρφωσης των δομών της σπονδυλικής στήλης.

Αποφυγή άρσης βαρών: Όταν πρέπει να σηκώσετε αντικείμενα από το έδαφος, χρησιμοποιήστε ζώνη στήριξης της μέσης, λυγίστε τα πόδια, διατηρήστε την πλάτη σας σε ευθεία θέση και σηκώστε το βάρος κοντά και όχι μακριά από το σώμα. Το οποιοδήποτε βάρος πρέπει να σηκώνεται με κάμψη των γονάτων και όχι της μέσης.

Ιαματικά λουτρά – Γυμναστική στην πισίνα: Η γυμναστική στην πισίνα και το κολύμπι συνιστώνται ανεπιφύλακτα, γιατί το σωματικό βάρος μειώνεται μέσα στο νερό λόγω της αρχής της άνωσης.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Στις εναλλακτικές θεραπείες αντιμετώπισης της δισκοπάθειας περιλαμβάνεται ο βελονισμός, η χειροπρακτική και το μασάζ.

Αγιουρβέδα

Φτιάξτε έναν πολτό με σκόνη τζίντζερ και νερό και απλώστε τον στη μέση.

Αρωματοθεραπεία

Κάντε μασάζ με αιθέρια έλαια. Τρίψτε την περιοχή που πονά μετά από ένα ζεστό μπάνιο, όταν οι μύες είναι χαλαρωμένοι και οι πόροι του δέρματος ανοιχτοί.

Δακτυλοπίεση

Πιέστε τα σημεία που βρίσκονται πίσω από τα γόνατα προκειμένου ν’ απομακρύνετε τον πόνο και την πίεση από τη μέση.

Ρεφλεξολογία

Δουλέψτε τα παρακάτω ανακλαστικά σημεία στα χέρια, στα πόδια και στον κορμό σας: Ηλιακό πλέγμα, διάφραγμα, σπονδυλική στήλη, ώμος, μπράτσο, αυχένας, γοφός, γόνατο, κνήμη και ισχιακό νεύρο.

Πρώτες βοήθειες σε οξεία κρίση δισκοπάθειας

1. Ξαπλώστε σ’ ένα σκληρό κρεβάτι ή στο πάτωμα.

2. Καθίστε αναπαυτικά σε ύπτια θέση, με λυγισμένα τα γόνατα.

3. Χρησιμοποιήστε θερμοφόρα για να μειώσετε τον μυϊκό σπασμό και ν’ ανακουφιστείτε από τον έντονο πόνο.

4. Αποφεύγετε να ξαπλώνετε μπρούμυτα.

Προληπτικά μέτρα

Για ν’ αποτρέψουμε την εμφάνιση δισκοπάθειας πρέπει:

- Να διατηρούμαστε σε καλή φυσική κατάσταση.

- Ν’ αποφεύγουμε την απότομη αύξηση του σωματικού μας βάρους.

- Ν’ αποφεύγουμε τις κινήσεις κάμψης της σπονδυλικής στήλης.

- Να περιορίσουμε ή καλύτερα να κόψουμε τελείως το κάπνισμα.

- Να φροντίσουμε να ελαχιστοποιούμε την καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης από την κακή στάση του σώματος.

- Να ζεσταίνουμε τους μύες πριν ξεκινήσουμε γυμναστική ή κάποιο σπορ.

Πηγές

• Arthritis Foundation. Degenerative Disk Disease (https://www.arthritis.org/diseases/degenerative-disc-disease). Accessed 5/27/2021.
• StatPearls. Lumbar Degenerative Disk Disease (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK448134/). Accessed 5/27/2021.
• U.S. National Library of Medicine. Intervertebral disc disease(https://medlineplus.gov/genetics/condition/intervertebral-disc-disease/). Accessed 3/15/2021.