Τι Πρέπει Να Προσέχουμε Όταν Αγοράζουμε Γάλα;

Το αγελαδινό γάλα έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και άλατα από το μητρικό (γι’ αυτό τα παιδιά που πίνουν πολύ αγελαδινό γάλα γίνονται πιο παχιά) και είναι φτωχό στις πρωτεΐνες του ορού του μητρικού γάλακτος που ευθύνονται για την παραγωγή αντισωμάτων και την άμυνα του οργανισμού του μωρού απέναντι στα παθογόνα μικρόβια. Επιπλέον, στο μητρικό γάλα επικρατούν τα ακόρεστα λιπαρά (σε αντίθεση με το αγελαδινό που κυριαρχούν τα κορεσμένα), γι’ αυτό είναι πιο εύπεπτο και πλεονεκτικότερο στην πρόληψη της αρτηριοσκλήρυνσης. Για όλους αυτούς τους λόγους το μητρικό γάλα είναι αναντικατάστατο για τους πρώτους μήνες ζωής του βρέφους. Τι γίνεται όμως αργότερα, στην ενήλικη ζωή, όταν θα πρέπει να αγοράσουμε γάλα; 

 Ως τροφή, το γάλα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο σε παθογόνους μικροοργανισμούς, γι’ αυτό πριν τη διάθεσή του στο εμπόριο υπόκειται σε ορισμένες επεξεργασίες, που εξασφαλίζουν τη συντήρησή του και την καταλληλότητά του.

·Μία από τις απαραίτητες κατεργασίες είναι η παστερίωση, που περιλαμβάνει τη θέρμανση και ψύξη του, με σκοπό την καταστροφή των παθογόνων μικροβίων. Έτσι, όμως παραμένουν ενεργά άλλα μη παθογόνα μικρόβια, ενώ χάνεται και σημαντικό μέρος των βιταμινών που περιείχε αρχικά το γάλα. Γι’ αυτό χρειάζεται επιπλέον προσοχή και στην κατανάλωσή του, να μην βράζει, αλλά να πίνεται κρύο ή χλιαρό, διότι το βράσιμο θα του στερήσει ένα ακόμη σημαντικό μέρος των λιπών, των πρωτεϊνών και του ασβεστίου του.  

·Άλλη επεξεργασία που υφίσταται βιομηχανικά το γάλα είναι η αποστείρωση, μία πολύ πιο έντονη θερμική κατεργασία κατά την οποία καταστρέφεται όλη η βακτηριακή χλωρίδα του γάλακτος. Με αυτόν τον τρόπο το γάλα (αν η συσκευασία του δεν ανοιχτεί) μπορεί να συντηρηθεί σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για 5-6 μήνες, όμως η περιεκτικότητά του σε βιταμίνες μειώνεται ακόμη περισσότερο από την παστερίωση, οι πρωτεΐνες αλλοιώνονται και δεν αφομοιώνονται εύκολα, ενώ τα ένζυμα και τα αντισώματα εξαφανίζονται. Γι΄ αυτό το γάλα αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται κυρίως όσον αφορά στη διατροφή των παιδιών. 

Επίσης, ανάλογα με μία άλλη επεξεργασία του, την αποβουτύρωση (δηλαδή την αφαίρεση των λιπαρών που υπερβαίνουν τα όρια που έχουν επιβληθεί από τη νομοθεσία), το γάλα χωρίζεται σε:

-  πλήρες (με τουλάχιστον 3,2% λιπαρά)

-  μερικώς αποβουτυρωμένο (με 1-1,8% λιπαρά)

-  αποβουτυρωμένο (έως 0,5 λιπαρά)

       Βέβαια, η αφαίρεση του λίπους συνεπάγεται και την αχρήστευση των βιταμινών του γάλακτος που είναι λιποδιαλυτές, δηλαδή που χρειάζονται την παρουσία λίπους για να ενεργοποιηθούν. Γι’ αυτό, το εντελώς αποβουτυρωμένο γάλα καλό είναι να αποφεύγεται και να προτιμάται το μερικώς αποβουτυρωμένο, που δεν έχει τόσο πολλές θερμίδες.

       Σε περιπτώσεις οργανισμών που έχουν δυσανεξία στο γάλα, λόγω της ανεπάρκειας ή απουσίας του ενζύμου που απαιτείται για την πέψη της λακτόζης του γάλακτος, συνιστάται η κατανάλωση γιαουρτιού ή ξυνόγαλου, που είναι πιο εύπεπτα.