Ύπνωση: Η πρόσβαση στις εσωτερικές πηγές γνώσης και δύναμής μας
Συνέντευξη με τον γιατρό- υπνωτιστή Αλέξανδρο Τσόπελα.
Η Κλινική Ύπνωση αποτελεί ένα είδος σύγχρονης θεραπευτικής μεθόδου ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιείται από πολλούς ειδικούς θεραπευτές μέσω της οποίας γίνεται προσπάθεια αποσύνδεσης του συνειδητού από το ασυνείδητο. Ο εγκέφαλός μας δεν έχει τη δυνατότητα να ξεχωρίζει το πραγματικό από το φανταστικό, γι’ αυτό το λόγο μπορούν να πραγματοποιηθούν αλλαγές όταν το υποσυνείδητο έρθει στη επιφάνεια. Η κατάσταση της ύπνωσης δεν είναι ένα φαινόμενο που κάποιος άνθρωπος μπορεί να προκαλέσει ή να επιβάλλει σε κάποιον άλλο, αλλά μια έμφυτη ικανότητα που κατέχει κάθε άνθρωπος και που μπορεί να χρησιμοποιήσει, συνήθως με την καθοδήγηση και τη βοήθεια κάποιου εκπαιδευμένου θεραπευτή, αλλά και μόνος του αν έχει εκπαιδευτεί κατάλληλα, όπως στην περίπτωση της αυτοΰπνωσης. Όταν το άτομο βρίσκεται σε κατάσταση ύπνωσης του παρέχεται πρόσβαση στις εσωτερικές πηγές γνώσης και δύναμης και του δίνεται η δυνατότητα να τις χρησιμοποιήσει έτσι ώστε να αλλάξει κατά βούληση, βαθιές και άγνωστες πτυχές του εαυτού του, που μπορεί να επηρεάζουν τα συναισθήματά του, τη συμπεριφορά του και τις πράξεις του στην καθημερινή πραγματικότητα.
Ο Αλέξανδρος Τσόπελας είναι πτυχιούχος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, από το 2004 έως το 2009 εργάστηκε στην Αγγλία, όπου ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής στο Cambridge. Είναι ισόβιο μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου των Γενικών Ιατρών της Αγγλίας και το 2007-2008 εκπαιδεύτηκε στο Κολλέγιο Κλινικής Ύπνωσης του Λονδίνου στην κλινική ύπνωση.
Εφάρμοσε την κλινική ύπνωση στον εαυτό του για να περάσει ένα μεγάλο εμπόδιο υγείας που του προέκυψε. Όταν διαγνώστηκε με οξεία μυελογενή λευχαιμία, αποφάσισε να ακολουθήσει τις συστάσεις των ιατρών του αλλά και την προσωπική του εμπειρία από την κλινική ύπνωση.
«Η ύπνωση είναι μέρος της ιατρικής επιστήμης και όχι εναλλακτική ιατρική, όπως πιστεύει ο πολύς κόσμος», αναφέρει χαρακτηριστικά, θέτοντας έτσι τη βάση για τη φιλοσοφία της ύπνωσης η οποία μάλιστα συναντάται ως μέθοδος από την αρχαιότητα.
Το 2018 πήρε την απόφαση να γράψει για την Κλινική ιατρική ύπνωση, ένα βιβλίο για να αποτυπώσει τις εμπειρίες του και τις γνώσεις του.
Τι είναι η κλινική ύπνωση;
«Η ύπνωση είναι η ενεργοποίηση και η επικράτηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Αυτός είναι ο ορισμός που ταιριάζει στο φαινόμενο της ύπνωσης. Από αυτή τη βάση ξεκινούν όλα. Το σώμα βρίσκεται σε μια ευχάριστη ακινησία, έχουμε μείωση του καρδιακού παλμού και της αναπνοής, μειωμένη προσοχή στα εξωτερικά ερεθίσματα και αυξημένη εσωτερική προσοχή. Αυτό για τους περισσότερους από εμάς είναι κάτι πρωτόγνωρο, μια ηρεμία που έρχεται τόσο ήρεμα. Να μπορούμε να νιώθουμε μια έντονη και βαθιά ηρεμία»
Είναι η τεχνική που χρησιμοποιεί ο θεραπευτής και ένα εργαλείο για τον θεραπευόμενο με το οποίο μπορεί να ελέγξει τον πόνο, την κατάθλιψη, τις διαταραχές άγχους, ακόμα και επιβλαβείς συνήθειες όπως το κάπνισμα. Ουσιαστικά η κλινική ύπνωση είναι η ενεργοποίηση του αυτόνομου συστήματος».
Τι είναι το παρασυμπαθητικό σύστημα;
«Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι σχεδιασμένο για να μας προσφέρει την ικανότητα της ξεκούρασης και χαλάρωσης που είναι απαραίτητη για το σώμα μας. Όταν επικρατεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα ο καρδιακός παλμός μειώνεται, η αναπνοή μας μειώνεται, οι μύες χαλαρώνουν, όλο το σώμα μας ηρεμεί. Η λειτουργία και αποτελεσματικότητα της κλινικής ύπνωσης συνδέεται άμεσα με το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα».
Σε τι βοηθά η ύπνωση;
«Η ύπνωση βοηθά στο να αποκτήσει κανείς αυτοσυγκέντρωση, αυτοέλεγχο και αυτοπεποίθηση. Να έχει καλύτερη επαφή με το σώμα του, τις αισθήσεις του και τα συναισθήματά του. Επίσης βοηθά στην επίτευξη προσωπικών και επαγγελματικών στόχων, στην απόκτηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων, στην ενίσχυση διαπροσωπικών σχέσεων, στον έλεγχο ανεξέλεγκτων σωματικών συμπτωμάτων, στην διαχείριση ψυχολογικών προβλημάτων και του πόνου, στην διακοπή βλαβερών συνηθειών κλπ. Είναι ένα από τα πιο λειτουργικά και αποτελεσματικά εργαλεία του ανθρώπου δοκιμασμένο στα βάθη των αιώνων. Η ύπνωση βελτιώνει την καθημερινότητα. Μπορεί το άτομο που κάνει κλινική ύπνωση να διακόψει το κάπνισμα, να χάσει βάρος, να μειώσει το στρες, να μπλοκάρει τις φοβίες του κ.α».
Αποκαθιστά την ηρεμία;
«Η ύπνωση αυτό κάνει ακριβώς επιφέρει την ηρεμία και την ισορροπία στο σώμα, στους μύες, στο νου και στην ψυχή. Η ηρεμία προκαλείται από την ισορροπία. Η κλινική ύπνωση αυτό επιφέρει…»
Πώς «μυηθήκατε» στην κλινική ύπνωση
«Έκανα ειδικότητα στην Αγγλία και κάποια στιγμή παρακολούθησα ένα σεμινάριο κλινικής ύπνωσης και τι θετικά και θεαματικά αποτελέσματα είχε σε έναν άνθρωπο με αναπηρία. Αυτή η εμπειρία επέδρασε βαθιά μέσα μου και έτσι ακολούθησα και παρακολούθησα την κλινική ύπνωση».
Η θεραπεία της ύπνωσης μειώνει το άγχος; Πώς συμβαίνει αυτό;
«Το άγχος είναι μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια κατάσταση που απαιτείται η έντονη κινητοποίηση του σώματος και του νου. Οι αγχώδεις διαταραχές είναι οι συχνότερες ψυχικές διαταραχές. Συναντούνται στο 10-30% του γενικού πληθυσμού.
Κάθε θεραπεία ύπνωσης θα μειώσει τα επίπεδα άγχους του υπνωτισμένου και αυτό συμβαίνει διότι το άγχος προκαλείται από υπερλειτουργία του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Η ύπνωση καταφέρνει να μειώνει αυτή την υπερλειτουργία και να προκαλεί γενικευμένη ηρεμία και χαλάρωση στο σώμα και στο νου, μέσω του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, του συστήματος της ηρεμίας».
Πώς συμβάλλει η ύπνωση στον αθλητισμό;
«Η προπόνηση κάθε αθλητή είναι και σωματική και πνευματική. Κάθε αθλητής ξέρει ότι πρέπει να αποβάλει το στρες για να μπορέσει να αυξήσει τις επιδόσεις του. Με τις θεραπείες γενικής χαλάρωσης, ηρεμίας και αυτοσυγκέντρωσης κάθε αθλητής μπορεί να επωφεληθεί. Η κλινική ύπνωση μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα τον αθλητή, να τον ηρεμήσει πολύ και να μην τον κυριεύσει το άγχος».
Η ύπνωση έχει σχέση με τον ύπνο;
Αυτό που θα έπρεπε να γνωρίζουμε είναι πως η ύπνωση δεν σχετίζεται καθόλου με την κατάσταση του ύπνου. Πρόκειται για μια κατάσταση εσωτερικής εγρήγορσης κατά την οποία η συνειδητότητα του ατόμου είναι στραμμένη προς τους εσωτερικούς του κόσμους, τους οποίους η καθημερινή συνειδητότητα συνήθως δεν αντιλαμβάνεται καθόλου. Ωστόσο, μπορεί η προσοχή να επικεντρώνεται στους εσωτερικούς κόσμους όμως παρουσιάζεται σημαντική όξυνση των πέντε αισθήσεων.
Τελειώνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι η κλινική ύπνωση κυριολεκτικά είναι μια φυσιολογική καθημερινή λειτουργία του οργανισμού μας και για αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από όλους. Σε όλους όσους βοηθώ στο ιατρείο μου τους μαθαίνω και τους προτρέπω να εφαρμόζουν την ύπνωση στον εαυτό τους .
Δεν χρειάζεται να κάνει κάποιος ύπνωση μόνο γιατί έχει κάποιο πρόβλημα. Αξίζει να την εφαρμόζει γιατί είναι και πολύ ευεργετική για τον οργανισμό μας αλλά και γιατί είναι παρά πολύ ευχάριστη. Ένα πολύ ευχάριστο αίσθημα ηρεμίας και χαλάρωσης που όλοι μας χρειαζόμαστε.
Info
Ένας από τους πρωτεργάτες της ύπνωσης, ο οποίος αντιλήφθηκε την σημασία της υποβολής είναι ο James Braid (1785-1860). Επηρεασμένος από τον μεσμεριστή Charles Lafontaine πραγματοποίησε δικά του πειράματα. Κατέληξε, λοιπόν, στο συμπέρασμα πως τα φαινόμενα του μεσμερισμού είναι γνήσια, αλλά παράγονται από μία ιδιόμορφη κατάσταση του νευρικού συστήματος, η οποία προκαλείται μέσω της απόσπασης και έντονης προσήλωσης της προσοχής του ατόμου και όχι από το μαγνητικό ρευστό όπως υποστήριζε ο Mesmer. Υποστήριξε, λοιπόν, πως η ύπνωση είναι μια ψυχολογική κατάσταση, αποτέλεσμα των υποβολών.
Τη δεκαετία του 1940 εμφανίστηκε ένας υπνοθεραπευτής ο οποίος έφερε πραγματική επανάσταση στον τρόπο που χρησιμοποιούταν η ύπνωση στη θεραπεία, αλλά και στις ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις γενικά καθώς και στην αντίληψη σχετικά με τη φύση του ασυνείδητου νου, του περιεχομένου του και των δυνατοτήτων του. Ο υπνοθεραπευτής αυτός ήταν ο Milton Erickson που χαρακτηρίστηκε ως ο πιο σπουδαίος υπνοθεραπευτής όλων των εποχών. Ο Erickson ανέπτυξε τεχνικές οι οποίες ήταν μερικές φορές απίστευτα αποτελεσματικές και σύντομες, σε σύγκριση με τις άλλες ψυχοθεραπευτικές τεχνικές εκείνης της εποχής.
Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Ψυχολογικό Σύλλογο – Τομέας 30 Ψυχολογική Ύπνωση (American Psychological Association – Division 30 Psychological Hypnosis): Η ύπνωση είναι μια διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας ένας επαγγελματίας της υγείας ή ένας ερευνητής προτείνει σε έναν πελάτη ή ασθενή να βιώσει αλλαγές στις αισθήσεις, στην αντίληψη, στη σκέψη ή στη συμπεριφορά του. Το πλαίσιο της ύπνωσης καθορίζεται σε γενικές γραμμές από μια εισαγωγική διαδικασία. Ακόμη, δίνονται συχνά οδηγίες στο άτομο να φανταστεί ή να σκεφτεί κάποιες ευχάριστες εμπειρίες. Κάποιοι περιγράφουν την εμπειρία τους ως μια διαφορετική κατάσταση της συνείδησης. Άλλοι ως ένα φυσιολογικό στάδιο εστιασμένης προσοχής, κατά το οποίο αισθάνονται πολύ ήρεμοι και χαλαρωμένοι. Άσχετα με τον τρόπο και το βαθμό στον οποίο ανταποκρίνονται, οι περισσότεροι βρίσκουν την εμπειρία πολύ ευχάριστη.
Επιμέλεια: Λευτέρης Θεοδωρακόπουλος
