Κιρσοί : Τι είναι και πώς αντιμετωπίζονται

ΓΕΝΙΚΑ

Οι κιρσοί των φλεβών εμφανίζονται συνήθως κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, υπό τη μορφή μπλε διογκώσεων, που μοιάζουν με ίνες. Τις περισσότερες φορές εκδηλώνονται στα κάτω άκρα, πάνω ή κάτω από τα σφυρά. Στα κάτω άκρα υπάρχουν τρία συστήματα φλεβών. Το επιπολής, το εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο και οι αναστομωτικοί κλάδοι, που συνδέουν τα δύο άλλα συστήματα.

•  Οι κιρσοί των επιπολής – επιφανειακών φλεβών είναι στριφογυριστές, διογκωμένες φλέβες που είναι γνωστές και ως αραχνοειδείς ευρυαγγείες. Η  επικινδυνότητά τους είναι ελάχιστη, παρά το γεγονός ότι συνοδεύονται από πόνο και δυσμορφία. Στην περίπτωση αυτή, αποκτούν ευαισθησία στο άγγιγμα και ενδέχεται να προκαλέσουν πρήξιμο στα σφυρά και κνησμό στο δέρμα.

•  Οι κιρσοί που εκδηλώνονται στο εσωτερικό ή εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο, είναι πιο σπάνιοι, όμως, δεν είναι πάντα ορατοί και ενδέχεται να προκαλέσουν πρήξιμο ή πόνο κατά μήκος του ποδιού. Σε τέτοιου είδους κιρσούς μπορεί να δημιουργηθεί θρόμβωση ή θρομβοφλεβίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονική εμβολή με μοιραία κατάληξη.

Οι κιρσοί είναι αρκετά συχνή πάθηση, καθώς υπολογίζεται πως το 10-20 του γενικού πληθυσμού, πάσχει απ’ αυτούς. Ωστόσο, η φύση τους είναι κυρίως κληρονομική και εμφανίζονται κυρίως σε γυναίκες με ενδεχόμενο αύξησης των πιθανοτήτων εμφάνισης κατά την εγκυμοσύνη ή την εμμηνόπαυση.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Προεξέχονται αιμοφόρα αγγεία σκούρου μπλε χρώματος, που εμφανίζονται κυρίως στα κάτω άκρα

•  Δερματίτιδα με έντονο κνησμό

•Πόνος ή βάρος στα κάτω άκρα σε συνδυασμό με πρήξιμο των αστραγάλων ειδικά όταν έχει προηγηθεί ορθοστασία μεγάλης διάρκειας

•Εξογκωμένες φλέβες με σκούρο μπλε χρώμα, που μοιάζουν με ίνες και εκδηλώνονται κυρίως επιφανειακά

•Πόνος σε κάποιο μέλος, που υπάρχει το ενδεχόμενο να συνοδεύεται από πρήξιμο, χωρίς όμως εξόγκωση. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για κιρσό των εν τω βάθει φλεβών

•Δέρμα με διαφοροποίηση χρώματος, πληγές ή ξεφλουδίσματα σε συνδυασμό με συνεχή πόνο. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για προχωρημένη κατάσταση κιρσού

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…

•Παρατηρήσετε αλλαγή στο χρώμα των κιρσών, ξεφλούδισμα, πληγές ή αιμορραγία. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να χρειαστεί επέμβαση για αποφυγή περαιτέρω ταλαιπωρίας

•Οι κιρσοί σας γίνονται επώδυνοι

•Οι κιρσοί σας έχουν κόκκινο χρώμα, διότι μπορεί να έχετε φλεβίτιδα

•Κοπείτε σε περιοχή, όπου υπάρχει κιρσός. Στην περίπτωση αυτή, επιβάλλεται να σταματήσετε την αιμορραγία και να επισκεφθείτε άμεσα τον γιατρό σας

ΑΙΤΙΕΣ

Η κύρια λειτουργία των φλεβών είναι η επαναφορά του αίματος από τα κάτω άκρα στην καρδιά. Η επαναφορά αυτή γίνεται αργά με τη βοήθεια των γύρω μυών και των βαλβίδων που περιέχουν. Οι βαλβίδες αυτές ανοίγουν σταδιακά ή μία μετά την άλλη, προκειμένου να αφήσουν το αίμα να περάσει κι έπειτα κλείνουν για να αποτρέψουν ενδεχόμενη παλινδρόμηση του. Έτσι, δύο αιτίες μπορεί να είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση κιρσών. Η πρώτη είναι η ανεπάρκεια ή λανθασμένη λειτουργία των βαλβίδων, με αποτέλεσμα το αίμα να λιμνάζει στη φλέβα, αντί να κυλάει από τη μία βαλβίδα στην άλλη και η δεύτερη είναι η αδυναμία του τοιχώματος των φλεβών με κύρια συνέπεια τη διάταση των φλεβών και τη λανθασμένη λειτουργία των βαλβίδων.

Ωστόσο, η εμφάνιση των κιρσών δεν οφείλεται μόνο σ’ αυτές τις δύο αιτίες. Γενικότερα, κιρσούς μπορεί να προκαλέσει κάθε κατάσταση που πιέζει τα πόδια ή την κοιλιά, ενώ υπάρχουν και αρκετοί προδιαθεσικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία των κιρσών, όπως:

•Η εγκυμοσύνη

•Η παχυσαρκία

•Η ορθοστασία μεγάλης διάρκειας

•Η κληρονομικότητα

•Τα πολύ εφαρμοστά ρούχα

•Η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών

•Η χρόνια δυσκοιλιότητα

•Η καθιστική ζωή

•Το αδυνάτισμα των φλεβών με το πέρασμα του χρόνου

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Όταν η κατάσταση των κιρσών βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, δε χρειάζεται κάποια συγκεκριμένη θεραπεία. Μπορείτε να απαλλαγείτε από τα ενοχλητικά συμπτώματα και να ανακουφιστείτε χάρη στις εναλλακτικές μεθόδους θεραπείας ή σε απλή φροντίδα που μπορείτε να ακολουθήσετε στο σπίτι σας.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Οι επιφανειακοί – των επιπολής φλεβών – κιρσοί δεν απαιτούν ιατρική φροντίδα, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να τους αμελήσετε. Όταν η κατάσταση το απαιτεί, συνιστώνται τα ακόλουθα:

•  Ειδικές ελαστικές κάλτσες: μπορείτε να τις βρείτε σε όλα τα φαρμακεία και συμβάλλουν στην ανακούφιση από τα ενοχλητικά συμπτώματα, καθώς πιέζουν την περιοχή των σφυρών και βοηθούν τους μυς των ποδιών στην ώθηση του αίματος προς τα πάνω. Καλό είναι να τις φορέσετε από το πρωί, προτού σηκωθείτε από το κρεβάτι μέχρι το βράδυ, φροντίστε, όμως, να μη σας σφίγγουν στο μηρό ή τους βουβώνες.

• Αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως ασπιρίνη ή ιβουπροφένη.

•  Ακτίνες λέιζερ: προτείνονται για την αφαίρεση των αραχνοειδών φλεβών.

•  Σκληροθεραπεία: συνιστάται σε ελαφριές περιπτώσεις επιπολής κιρσών και έγκειται σε λήψη ενδοφλέβιας χημικής σκληρυντικής χημικής ουσίας, η οποία σταματά τη ροή του αίματος.

• Χειρουργική επέμβαση: ενδείκνυται σε βαριές περιπτώσεις κιρσών.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Καλό είναι να μειώσετε τα συμπτώματα χρησιμοποιώντας φυσικά και προληπτικά μέσα και παράλληλα να διατηρήσετε το σώμα σας υγιές. Οι εναλλακτικές μέθοδοι που ακολουθούν μπορούν να σας βοηθήσουν.

•  Αρωματοθεραπεία: μπορείτε να υποβοηθήσετε την κυκλοφορία του αίματος στα πόδια σας με ήπιο μασάζ χρησιμοποιώντας έλαιο δεντρολίβανου ή έλαιο από κυπαρίσσι ή χαμομήλι. Θα σας ανακουφίσουν από το πρήξιμο, τον πόνο και τη φλεγμονή, όμως σε καμία περίπτωση μην κάνετε μασάζ απευθείας πάνω στους κιρσούς.

•  Ομοιοπαθητική: ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και τα συμπτώματα σας ο γιατρός θα σας χορηγήσει το κατάλληλο φάρμακο, που μπορεί να είναι το Pulsatilla, η αμαμελίδα (Hamamelis) σε κρέμα ή χάπι, το Belladonna, περίπτωση που οι κιρσοί είναι κόκκινοι, πρησμένοι ή καίνε, το Carbovegetabilis ή το Ferrum metallicum.

•Φυτοθεραπεία: διάφορα βότανα ενδείκνυνται, όπως το γκίνγκο, το κράταιγο, ο μύρτιλλος, η αγριοκαστανιά, το ρούσκο, η αμαμελίδα, το σκόρδο, το καγιέν, το κρεμμύδι, το τζίντζερ και ο ανανάς.

•Σωματικές τεχνικές: σ’ αυτές περιλαμβάνεται το μασάζ με μαλάξεις από ειδικό θεραπευτή για ισχυροποίηση των ιστών εκείνων που παρουσιάζουν συμφόρηση αίματος, η ρεφλεξολογία και οι χειρισμοί σε σημεία πίεσης στα χέρια ή τα πόδια, που σχετίζονται με τα επινεφρίδια, το πεπτικό σύστημα, την καρδιά και την σπονδυλική στήλη.

•Υδροθεραπεία: δοκιμάστε εναλλάξ καυτά και κρύα μπάνια, προκειμένου να διεγείρετε την κυκλοφορία στα πόδια ή βυθίστε τα πόδια σας ως το γόνατο πρώτα σε ζεστό κι έπειτα σε κρύο νερό κι επαναλάβετε τη διαδικασία για δεκαπέντε περίπου λεπτά μία φορά την ημέρα και τουλάχιστον για ένα μήνα. Σε περίπτωση που πάσχετε από διαβήτη χρησιμοποιήστε μόνο ζεστό αλλά όχι καυτό νερό.

• Χυμοθεραπεία: αποτελεσματικοί στην αντιμετώπιση των κιρσών αποδεικνύονται οι φρέσκοι φρουτοχυμοί από μικρούς σκούρους καρπούς, όπως είναι τα κεράσια, τα βατόμουρα και τα μύρτιλλα, καθώς επίσης και από ανανά, ο οποίος συμβάλλει θετικά στην αποτροπή των θρόμβων.

•  Ψυχοσωματική ιατρική: βασίζεται σε τεχνικές της γιόγκα για χαλάρωση και προώθηση της κυκλοφορίας του αίματος προς τα πάνω.

•  Διατροφική θεραπεία: η σωστή διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των κιρσών. Γι’ αυτό προτιμήστε τα φρούτα (κυρίως τα βατόμουρα και τα κεράσια), τα λαχανικά, τα όσπρια, τα πλήρη δημητριακά, τα πολλά υγρά και κυρίως το νερό και αποφύγετε τη ζάχαρη, το αλάτι, τις λιπαρές τροφές και τις φυτικές ίνες. Κι όλα αυτά γιατί το περιττό σωματικό βάρος αυξάνει την κατακράτηση των υγρών και πιέζει έτσι τα πόδια και την κοιλιά.

Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε κάποια βιοφλαβονοειδή, όπως ρουτίνη και κερκετίνη, που περιέχονται σε φρούτα και λαχανικά, όπως και βιταμίνη C και Ε.

•  Τρόπος ζωής: επειδή δε νοείται σωστός τρόπος ζωής χωρίς σωματική άσκηση, καλό είναι να ξεκινήσετε αερόβια άσκηση διάρκειας 30 λεπτών σε καθημερινή βάση με σκοπό την ενδυνάμωση των φλεβών και τη διατήρηση του βάρους σας σε χαμηλά επίπεδα. Μπορείτε για παράδειγμα να ξεκινήσετε πρωινούς περιπάτους και ποδηλασία ή κολύμβηση.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

Οι εναλλακτικές προτάσεις που υπάρχουν είναι αρκετές. Καλό είναι:

•  Να αναπαύεστε συχνά

•  Να φοράτε ειδικές κάλτσες

• Να σταυρώνετε τα πόδια στους αστραγάλους κι όχι στα γόνατα για να επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερα η κυκλοφορία του αίματος.

•  Να κάνετε μικρά διαλείμματα ανάπαυσης κρατώντας τα πόδια ψηλά στο ύψος της καρδιάς, βοηθώντας έτσι το αίμα να μη λιμνάζει, αλλά αντίθετα να επιστρέφει στην καρδιά.

•  Να αλλάζετε κρεβάτι, χρησιμοποιώντας στρώμα νερού ή κρεβάτι νοσοκομειακού τύπου με σκοπό τα πόδια να μένουν ανυψωμένα κατά τη διάρκεια της νύχτας και να ανακουφίζεται έτσι η μέση.

• Να φοράτε επίπεδα παπούτσια και χαλαρά ρούχα.

ΠΡΟΛΗΨΗ

•  Αποφεύγετε τα λίπη, τη ζάχαρη και το αλάτι, προτιμήστε τα φρούτα και τα λαχανικά και πίνετε άφθονο νερό.

•  Δοκιμάστε να πάρετε συμπληρώματα βιταμίνης C και Ε.

•  Ελαττώστε ή κόψτε το κάπνισμα, διότι αυξάνει την πίεση του αίματος, γεγονός που χειροτερεύει την κατάσταση των κιρσών.

•Ασκηθείτε τακτικά για να διατηρήσετε το ιδανικό σας βάρος, να τονώσετε τους μύες σας και να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος.

•Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε την παρατεταμένη ορθοστασία, προσπαθήστε να γυμνάζεστε όσο πιο συχνά μπορείτε για να μειώνετε τη συσσώρευση πίεσης.

•Σε περίπτωση που βρίσκεστε σε κατάσταση εγκυμοσύνης, καλό είναι να κοιμάστε με το αριστερό πλευρό και όχι ανάσκελα για να βελτιώσετε έτσι τη ροή του αίματος προς το έμβρυο.