Έκζεμα : Ενημερωθείτε και αντιμετωπίστε το

ΓΕΝΙΚΑ

Πρόκειται για μια καλοήθη, συχνά κληρονομική μορφή δερματίτιδας με κύρια χαρακτηριστικά τη χρόνια φλεγμονή του δέρματος, τον κνησμό, την ξηρότητα και απολέπιση του δέρματος και ενίοτε την εμφάνιση φυσαλίδων. Το έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα  παρουσιάζεται τις περισσότερες φορές στο πρόσωπο, τους καρπούς, τους αγκώνες και τα γόνατα και συνήθως προσβάλλει τα βρέφη έως και 2 ετών. Έχει στενή σχέση με το άσθμα και μπορεί να οφείλεται στο στρες.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Ξηρότητα, απολέπιση δέρματος σε συνδυασμό με κνησμό κυρίως στο πρόσωπο, τους καρπούς, τους αγκώνες και τα γόνατα, ο οποίος πρέπει με κάθε τρόπο να αποφεύγεται όσο γίνεται περισσότερο.
• Εμφάνιση κόκκινων πληγών με κρούστα, μικρών εξογκωμάτων ή φυσαλίδων με υγρό στο εσωτερικό τους, που καλό είναι να μη σπάνε σκόπιμα διότι ελλοχεύει κίνδυνος μόλυνσης.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΤΕ ΑΜΕΣΑ ΤΟΝ ΓΙΑΤΡΟ ΣΑΣ ΟΤΑΝ…

• Έχοντας οικογενειακό ιστορικό εκζέματος ή άσθματος, παρουσιάσετε χωρίς λόγο εξάνθημα.
• Αφού ακολουθήσετε εβδομαδιαία θεραπεία ανθρακόπισσας ή κρέμας στεροειδών, η φλεγμονή δεν υποχωρήσει. Η γνώμη του γιατρού κρίνεται απαραίτητη, διότι στην περίπτωση αυτή χρειάζεται πιο δραστική θεραπεία.
• Αν δείτε στο δέρμα σας κρούστες κιτρινωπού ή ανοιχτού καφέ χρώματος, ή φυσαλίδες που περιέχουν υγρό πάνω σε προγενέστερες πληγές εκζέματος. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να σας χορηγηθεί αντιβιοτικό διότι μπορεί να περνάτε κάποια λοίμωξη σταφυλόκοκκου.
• Έχετε ήδη κάποιο έκζεμα και έρθετε σε επαφή με άτομο που πάσχει από έρπη, κονδυλώματα ή έρπη γεννητικών οργάνων, διότι το έκζεμα αυξάνει την πιθανότητα να προσβληθείτε κι εσείς από τα παραπάνω.
• Παρουσιάσετε φυσαλίδες με πύον, διότι μπορεί να πρόκειται για ερπητικό έκζεμα που είναι μεν σπάνια, αλλά σοβαρή επιπλοκή που έχει την βαθύτερη αιτία της στον απλό έρπητα.

ΑΙΤΙΕΣ

Αρκετά συχνά το έκζεμα συνδέεται με κάποια τροφική αλλεργία, όπως σε γάλα, αυγά, σιτάρι ή ξηρούς καρπούς, ή αλλεργία σε γύρη ή σκόνη, μάλλινα υφάσματα, απορρυπαντικά, προϊόντα με χλώριο, επινικελωμένα σκουλαρίκια και φορμαλδεΰδη, η οποία αποτελεί συστατικό ορισμένων υφασμάτων, βερνικιών, χαλιών και μονώσεων. Το έκζεμα μπορεί, επίσης να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα έντονου στρες.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Σε περίπτωση εμφάνισης εκζέματος απαιτείται να υποβληθείτε σε εξέταση RAST, η οποία μετρά τα επίπεδα αντισωμάτων που έχετε και  που έχουν άμεση σχέση με τις αλλεργίες.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Επειδή τα αίτια εμφάνισης του εκζέματος διαφέρουν από άτομο σε άτομο, η κατάλληλη θεραπεία σκοπό έχει να ανακουφίσει τον ασθενή από τα ενοχλητικά συμπτώματα. Έτσι, η θεραπεία μπορεί να λάβει χώρα στο σπίτι με χρήση απλών σκευασμάτων. Σε περίπτωση χρόνιου εκζέματος η θεραπεία έχει σαν στόχο να εντοπίσει τα αλλεργιογόνα και να τονώσει το τυχόν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενή.

ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Για την αντιμετώπιση του κνησμού προτείνεται αρχικά ζεστό μπάνιο για την αφαίρεση της κρούστας και έπειτα  επάλειψη με βαζελίνη ή φυτικό βούτυρο με στόχο τη διατήρηση της υγρασίας. Αποτελεσματικά επίσης είναι διάφορα σκευάσματα ανθρακόπισσας -αν και μυρίζουν έντονα και πρέπει να αποφεύγονται από τις εγκύους - και οι κρέμες με βασικό συστατικό την υδροκορτιζόνη ή την δοξεπίνη, που είναι κατάλληλες για την αντιμετώπιση του κνησμού και δεν προκαλούν παρενέργειες.

 Σε περίπτωση συσχετισμού εκζέματος και αλλεργίας, συνιστάται λήψη αντισταμινικών υγρής μορφής ή κορτικοστεροειδών, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού. Σε ακραίες, τέλος περιπτώσεις, όταν θύματα είναι κυρίως τα παιδιά, ενδείκνυται το τύλιγμα σε υγρό ύφασμα, η κάλυψη του προσώπου με υγρή γάζα τυλιγμένη με επίδεσμο ή η κάλυψη των άκρων με υγρές κάλτσες, προκειμένου να διατηρηθεί υγρό το ξηρό δέρμα.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές θεραπείες που συμβάλλουν στην καταπολέμηση του εκζέματος. Πρέπει, όμως, να ληφθεί υπόψη ότι ορισμένες φυτικές θεραπείες μπορεί να προκαλέσουν αλλεργία και κάποια βότανα κινεζικής προέλευσης μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στο ήπαρ και γενικά στο ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς είναι τοξικά. Τα βότανα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται με επίβλεψη γιατρού και να αποφεύγονται από τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως είναι τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης.

• Η πίεση σε σημεία, όπως στο πάνω μέρος του κάτω άκρου και του γονάτου αποσκοπεί περισσότερο στη μη επέκταση της φλεγμονής κι όχι τόσο στην πλήρη θεραπεία του εκζέματος.
• Η αρωματοθεραπεία προτείνει τα έλαια: λεβάντα, θυμάρι, γιασεμί και το χαμομήλι (σε σταγόνες) διαλυμένα  σε λίγο ζεστό νερό έτσι ώστε να απλωθεί το άρωμα στο δωμάτιο. Μπορούν να ανακουφίσουν τον ασθενή όταν το έκζεμα προέρχεται από κάποιο είδος αλλεργίας. Το έλαιο του νυχτολούλουδου, όπως και τα κορτικοστεροειδή, ανακουφίζουν από τον κνησμό που προκαλεί το έκζεμα, μόνο που δεν πρέπει να το χρησιμοποιούν καθόλου οι έγκυες, ενώ τα άτομα με υψηλή χοληστερόλη ή πάθηση του ήπατος πρέπει να το χρησιμοποιούν μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού.
• H ρεφλεξολογία και το σιάτσου, που εντάσσονται στις σωματικές τέχνες, χαλαρώνουν τον ασθενή και τον ανακουφίζουν από τα συμπτώματα, πάντα υπό την επίβλεψη ειδικού θεραπευτή.
• Από τη βοτανοθεραπεία χρησιμοποιούνται οι ρίζες από λάππα ή ταραξάκο σε τσάι.

• Η σωστή διατροφή θεωρείται απαραίτητη ως εναλλακτική θεραπεία. Οι αλλεργικοί ασθενείς πρέπει να αποφεύγουν τις πιο επικίνδυνες για αλλεργία τροφές, όπως γάλα, αυγά, σιτάρι, ζάχαρη και ξηρούς καρπούς, όπως επίσης το κόκκινο κρέας και να καταναλώνουν πολλά υγρά για να διατηρείται το δέρμα ενυδατωμένο. Κατάλληλες τροφές για τη μείωση του κνησμού φαίνεται να είναι τα έλαια από σκουμπρί, ρέγγα και σολωμό, το μουρουνέλαιο, το οποίο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, το ιχθυέλαιο και ο ψευδάργυρος σε μορφή κάψουλας. Επομένως, στην περίπτωση εκζέματος ενδείκνυται η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φρέσκου ψαριού.