Βαλεριάνα (Valeriana officinalis)
Πού βρίσκεται: Είναι γηγενές φυτό της Ευρώπης και της Βόρειας Ασίας που αυτοφύεται σε υγρά, γόνιμα, ηλιόλουστα ή ημισκιερά εδάφη. Στην Ελλάδα τη βρίσκουμε στο βορρά και στη Θεσσαλία.
Πότε συλλέγεται: Το φθινόπωρο.
Γεύση: Δριμεία, ξηρή και ελαφρώς πικρή.
Ιδιαιτερότητα: Είναι το ηρεμιστικό, χωρίς παρενέργειες, με το οποίο έχει προικίσει η φύση τον άνθρωπο, όμως η χρήση της δυσχεραίνεται από τη δυσάρεστη μυρωδιά των προϊόντων της. Υπάρχει ομώνυμο κηπευτικό, η «αμερικανική βαλεριάνα», η οποία δεν έχει τις ίδιες θεραπευτικές ιδιότητες.
Βασικές θεραπευτικές ιδιότητες:
Ως έγχυμα η ρίζα χρησιμοποιείται για το άγχος, την αϋπνία και το λόξιγκα, ενώ εν-δυναμώνει την καρδιά. Τα ξεραμένα φύλλα ενδείκνυνται για τις ελαφριάς μορφής επιληψίες, την υστερία, τους νευρικούς σπασμούς, το νευρικό και αλλεργικό άσθμα.
Ως έμβρεγμα, τοποθετώντας δηλαδή ξερή ή φρέσκια ρίζα σε κρύο νερό, γίνεται υπνωτικό (Μπορούν να προστεθούν έως 2 σταγόνες νερό μέντας για καλύτερη γεύση).
Περιγραφή: Όρθιο, πολυετές, με ύψος μέχρι ενάμισι μέτρο.
Άνθη: Ρόδινα και κάποιες φορές λευκά, σχηματίζουν «ομπρέλα» στην κορυφή του φυτού.
Φύλλα: Φτεροειδή, με βαθύ πράσινο χρώμα, φυτρώνουν αντίθετα (με μίσχο τα κάτω και άμισχα τα πάνω).
Βλαστός: Ευθύς, σωληνοειδής, χνουδωτός, με διακλαδώσεις στο ανώτερο τμήμα του.
Ρίζα: Ινώδης με έντονη -μάλλον δυσάρεστη- μυρωδιά.
Καρποί: Μακροί, ωοειδείς, γραμμωτοί, με «λοφίο».
Επισήμανση:
Συνεχής (για περισσότερο από 2 - 3 εβδομάδες), συχνή και εντεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο. Αποφύγετε την παράλληλη χρήση της με λήψη υπνωτικών φαρμάκων. Άλλες πιθανές παρενέργειες: Ανησυχία, Υπνηλία μετά το ξύπνημα, στομαχικές διαταραχές