Η κατανάλωση φιστικιών νωρίς στη ζωή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αλλεργίας

Οι επιστήμονες παρακολούθησαν το ποσοστό των αλλεργιών στα φιστίκια μεταξύ των παιδιών που έλαβαν προϊόντα από φιστίκια από τη βρεφική ηλικία έως τα πέντε χρόνια και διαπίστωσαν ότι όσοι κατανάλωναν φιστίκια είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αλλεργία καθώς γερνούσαν.

Μια μετέπειτα δοκιμή που δημοσιεύτηκε στο The New England Journal of Medicine αποκάλυψε ότι η εισαγωγή των φιστικιών νωρίς στη ζωή ενός παιδιού μπορεί να προσφέρει μακροπρόθεσμη προστασία από την ανάπτυξη αλλεργίας στα φιστίκια — την πιο κοινή τροφική αλλεργία σε παιδιά κάτω των 18 ετών. Οι αλλεργίες στα φιστίκια μπορεί να είναι επικίνδυνες καθώς τα άτομα αλλεργικά σε αυτό το κοινό τρόφιμο μπορεί να εμφανίσουν αναφυλακτικό σοκ — μια απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση.

Η δοκιμή ήταν η τρίτη φάση της σειράς μακροχρόνιων μελετών Learning Early About Peanut Allergy (LEAP) που διερευνούσε εάν η εισαγωγή φιστικιών σε παιδιά ηλικίας έως πέντε ετών θα μπορούσε να τους αποτρέψει από το να αναπτύξουν αντιδράσεις.

Κατά την πρώτη φάση, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση φιστικιών και προϊόντων διατροφής με φιστίκια στη βρεφική ηλικία απέτρεψε την ανάπτυξη αλλεργίας στα φιστίκια. Μια μετέπειτα δοκιμή έδειξε ότι αυτή η προστατευτική δράση συνεχίστηκε μετά τα πρώτα γενέθλια των παιδιών. Συγκεκριμένα, τα μικρά παιδιά που έτρωγαν φιστίκια είχαν 81% λιγότερες πιθανότητες να γίνουν αλλεργικά στην ηλικία των πέντε ετών και συνέχισαν να έχουν χαμηλό κίνδυνο μέχρι την ηλικία των έξι ετών.

Για να προσδιορίσουν αν αυτό το προστατευτικό αποτέλεσμα παρέμεινε χρόνια αργότερα, οι επιστήμονες στρατολόγησαν 255 παιδιά από τις προηγούμενες δοκιμές που έτρωγαν φιστίκια σε νεαρή ηλικία και 253 που δεν έφαγαν.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι περίπου το 4% όσων γνώρισαν τα φιστίκια νωρίς στη ζωή ανέπτυξαν αλλεργία μέχρι την ηλικία των 12 ετών. Αντίθετα, περίπου το 15% των παιδιών που απέφευγαν να καταναλώνουν φιστίκια νωρίς έγιναν αλλεργικά στην ίδια ηλικία.

«Η κατανάλωση φυστικιών, ξεκινώντας από τη βρεφική ηλικία και συνεχίζοντας μέχρι την ηλικία των πέντε ετών, παρείχε διαρκή ανοχή στο φιστίκι στην εφηβεία, ανεξάρτητα από την επακόλουθη κατανάλωση φιστικιών, αποδεικνύοντας ότι η μακροπρόθεσμη πρόληψη και ανοχή μπορεί να επιτευχθεί στην τροφική αλλεργία», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης.

Στοιχεία από άλλες έρευνες

Οι δοκιμές LEAP δεν είναι οι μόνες μελέτες που δείχνουν ότι η εισαγωγή μιας δυνητικά αλλεργιογόνου τροφής νωρίς στη ζωή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μελλοντικών αλλεργικών αντιδράσεων.

Για παράδειγμα, τα αποτελέσματα μιας μελέτης του 2021 στην οποία συμμετείχαν 770 βρέφη έδειξαν ότι η πρώιμη εισαγωγή αυγών και φιστικιών συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης τροφικής αλλεργίας.

Σε μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 23 τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών το 2023, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παλαιότερη εισαγωγή πολλαπλών αλλεργιογόνων τροφίμων συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης αλλεργίας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η συσχέτιση ήταν ισχυρότερη για τα αυγά ή τα φιστίκια.

Ωστόσο, τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι οι γονείς περίπου 38 παιδιών με χαμηλό κίνδυνο αλλεργιών θα πρέπει να εισάγουν νωρίς αλλεργιογόνες τροφές για να αποτρέψουν ένα παιδί από το να αναπτύξει τροφικές αλλεργίες.

Αν και ο αριθμός των παιδιών που θα σωθούν από την ανάπτυξη αντιδράσεων θα ήταν υψηλότερος μεταξύ των ατόμων υψηλού κινδύνου, οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι είναι κρίσιμο να διαπιστωθεί η ασφάλεια, η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας και η αποδοχή της εισαγωγής αλλεργιογόνων τροφίμων στα μικρά παιδιά.
Είναι ασφαλές να δίνουμε στα μικρά παιδιά αλλεργιογόνα τρόφιμα;

Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) συνιστά στους γονείς να προσφέρουν προϊόντα φιστικιού σε μωρά ηλικίας μεταξύ τεσσάρων και έξι μηνών για να βοηθήσουν στην πρόληψη μελλοντικών αντιδράσεων. Ωστόσο, το AAP συνιστά προσοχή, καθώς τα φιστίκια αποτελούν κίνδυνο πνιγμού και προτείνει στους γονείς να αναμειγνύουν το φυστικοβούτυρο σε πολτοποιημένα φρούτα και λαχανικά για να είναι ασφαλή.

Επιπλέον, η Ακαδημία συμβουλεύει ανεπιφύλακτα τους γονείς βρεφών υψηλού κινδύνου με σοβαρό έκζεμα ή αλλεργία στο αυγό να κάνουν τεστ στο παιδί τους για αλλεργίες στα φιστίκια πριν τους δώσουν φιστίκια.

Παρά τα πολλά υποσχόμενα ερευνητικά αποτελέσματα και τις συστάσεις των ειδικών, οι γονείς που σκέφτονται να δώσουν στα μωρά τους προϊόντα φιστίκι, αυγά ή άλλες τροφές υψηλής αλλεργίας θα πρέπει να είναι προσεκτικοί και να συμβουλευτούν τον παιδίατρο του παιδιού τους για να συζητήσουν τους πιθανούς κινδύνους και τα οφέλη αυτής της στρατηγικής πρόληψης τροφικής αλλεργίας. 

Πηγές

• Food Allergy Research & Education. Peanut allergy.
• NEJM Evidence. Follow-up to adolescence after early peanut introduction for allergy prevention.
• Nutrients. Early introduction of food allergens and risk of developing food allergy.
• JAMA Pediatrics. Timing of allergenic food introduction and risk of immunoglobulin E–mediated food allergy: a systematic review and meta-analysis.
• Cureus. Food allergy prevention: early versus late introduction of food allergens in children.
• American Academy of Pediatrics. New guidelines detail use of 'infant-safe' peanut to prevent allergy.