Πριν από λίγα χρόνια ο Έλληνας καταναλωτής δε γνώριζε καν τα προϊόντα από φυτικό γάλα. Ήταν η εποχή που μόνο κάποιοι «μυημένοι» τα προτιμούσαν και τα έβρισκαν στα ράφια των καταστημάτων με βιολογικά προϊόντα. Τα τελευταία χρόνια τα μη ζωικά γάλατα έχουν κατακλύσει τα ράφια των σούπερ μάρκετ και μάλιστα πολλές φορές οι έμποροι δυσκολεύονται να καλύψουν την όλο και αυξανόμενη ζήτηση, με τον καταναλωτή να στρέφεται όλο και περισσότερο στο γάλα αμυγδάλου, σόγιας, καρύδας, ρυζιού και άλλα, με τον κατάλογο να διευρύνεται όλο και περισσότερο.
Σίγουρα είναι μία πιο υγιεινή επιλογή για τη διατροφή μας σε σχέση με το ζωικό γάλα, αλλά παράλληλα είναι και λιγότερο επιβλαβές για τον πλανήτη, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε και το πόσο επιβαρύνει το περιβάλλον η συστηματική κτηνοτροφία.
Οι καταναλωτές φυτικού γάλακτος το επιλέγουν είτε γιατί δεν μπορούν να καταναλώσουν ζωικό γάλα λόγω αλλεργιών και δυσανεξίας, είτε κατ’ επιλογή μιας και το έχουν αποκλείσει από τη διατροφή τους επειδή το θεωρούν επιβλαβές, αλλά και λόγω «vegan-ισμού».
Όμως πόσο υγιεινά είναι τα φυτικά γάλατα; Το πρώτο που πρέπει να προσέξουμε είναι να μην περιέχουν γλυκαντικές ουσίες ή ζάχαρη.
Η καραγενάνη είναι μία ακόμη ουσία που προστίθεται σε αρκετά γάλατα και που πρέπει να προσέξουμε. Η καραγενάνη (Ε407) είναι ένας φυσικός πολυσακχαρίτης που εξάγεται από κόκκινα βρώσιμα φύκια – ερυθροφύκη (Chrondrus crispus, Gigartina stellata, Euchema spinosum, Ε cottonii). Περιέχει αρκετή ποσότητα κυτταρίνης και χρησιμοποιείται ως συντηρητικό τροφίμων, ως πυκνωτικό μέσο, γαλακτωματοποιητής και σταθεροποιητής.
Ποικίλες μελέτες την έχουν συνδέσει με ασθένειες του πεπτικού συστήματος, φλεγμονές, ακόμη και καρκίνο, αλλά και δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού.
Τα γάλατα φυτικής προέλευσης οι παραγωγοί τα εμπλουτίζουν με βιταμίνες και μέταλλα και αυτό για να έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα απέναντι στα ζωικά. Γι’ αυτό, οι ειδικοί προειδοποιούν να προσέχουμε τις ετικέτες αυτών των προϊόντων.
Τα χαρακτηριστικά του κάθε φυτικού γάλακτος διαφέρουν, γι’ αυτό καλό είναι να τα γνωρίζετε και να τα προσαρμόζετε στις ανάγκες σας.
Το ρύζι και η βρώμη σε σχέση με τα αμύγδαλα ή την καρύδα έχουν υψηλότερα φυσικά σάκχαρα/υδατάνθρακες και λιγότερα λιπαρά. Από την άλλη τα αμύγδαλα και η καρύδα έχουν περισσότερα λιπαρά και λιγότερα φυσικά σάκχαρα, καθώς η βρώμη και το ρύζι είναι δημητριακά, ενώ η καρύδα και τα αμύγδαλα ανήκουν στους ξηρούς καρπούς.
Ειδική αναφορά είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε στο γάλα σόγιας που καλό θα ήταν να μην το καταναλώνουμε σε καθημερινή βάση και να το εναλλάσσουμε με τα άλλα γάλατα. Και αυτό γιατί πάνω από το 90% της σόγιας είναι γενετικά τροποποιημένη ενώ έχει επιβαρυνθεί σε σημαντικό βαθμό από φυτοφάρμακα. Γι’ αυτό προτιμήστε βιολογικό γάλα σόγιας, κάτι που ισχύει εξάλλου για όλα τα γάλατα.
Η σόγια επίσης περιλαμβάνει φυτικά οιστρογόνα, τα φυτοοιστρογόνα, που μπορεί να διαταράξουν τη λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος και έχουν κατηγορηθεί για στειρότητα και καρκίνο του μαστού στις γυναίκες.
Επιμέλεια: Επιστημονική ομάδα του Υγεία Ευεξία
