Γιατί οι ομοιοπαθητικοί λένε όχι στον καφέ
Από την εποχή του S. Hahnemann (1803), που δημοσίευσε την εργασία: «Οι συνέπειες του καφέ», δεν έχει παύσει ο προβληματισμός του ιατρικού κόσμου γύρω από τις συνέπειες του καφέ, με αποτέλεσμα η χρήση του να ενοχοποιείται για μεγάλο αριθμό διαταραχών της υγείας.
Καφές και υγεία
Ο καφές (καφεΐνη) απορροφάται από το γαστρεντερικό σωλήνα και ταχέως κατανέμεται σε όλους τους ιστούς του οργανισμού. Η χρήση του έχει συσχετισθεί ανά καιρούς με διάφορες ασθένειες. Από μελέτες που έχουν γίνει είναι αβέβαιη ακόμη η συσχέτιση του με το έμφραγμα του μυοκαρδίου, αλλά είναι βέβαιο ότι επηρεάζει την ανάπτυξη των εμβρύων. Η υπερβολική χρήση του μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο της καφεϊνομανίας (7-8 φλιτζάνια καφέ καθημερινά) με συμπτώματα όπως ανυπομονησία, νευρικότητα, ταραχή, εξάψεις, αγωνία, διαταραχές ύπνου, μυϊκούς σπασμούς, πολυουρία, ταχυκαρδία, έκτακτες συστολές, αρυσμία, υπερευαισθησία. Όταν ένας τέτοιος χρήστης διακόψει τη λήψη καφέ, τότε προκαλούνται πονοκέφαλοι, κούραση, νευρικότητα. Από την άλλη, φαίνεται ο καφές να παίζει σημαντικό ρόλο στην ανοχή του πόνου. Η ιδιότητα αυτή προκαλείται από τον κοινό- όπως και από τον Decafeine στιγμιαίο και ψημένο καφέ- ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με το τσάι και το κακάο που επίσης περιέχουν καφεΐνη.
Περιεκτικότητα σε καφεΐνη
Στον πίνακα αναφέρεται η ποσότητα καφεΐνης σε mgr που περιέχεται σ' ένα φλιτζάνι του αντίστοιχου τύπου καφέ:
Arabica ► ► ► 45 - 50 mgr
Robusta ► ► ► 100-150 mgr
Στιγμιαίος ► ► ► 60 -100 mgr
Decafeine ► ► ► 3 - 6 mgr
Espresso ► ► ► 150 - 300 mgr
Ελληνικός ► ► ► 150-300 mgr
Τα πιο δημοφιλή ξανθινικά ροφήματα είναι ο καφές, το τσάι , το κακάο και τα προϊόντα τύπου κόλα. Για παράδειγμα, ένα μπουκάλι Κόλα περιέχει 35 - 55 mg καφεΐνης. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η ανάγκη των ξανθινικών ροφημάτων στηρίζεται στη διεγερτική τους δράση. Ο βαθμός στον οποίο ένας οργανισμός επηρεάζεται από μια συγκεκριμένη ποσότητα καφέ διαφέρει. Υπάρχουν άνθρωποι που πίνουν αρκετά φλιτζάνια καφέ το βράδυ και κοιμούνται ανενόχλητοι, ενώ άλλοι είναι τόσο ευαίσθητοι, ώστε ένα απλό φλιτζάνι καφέ μπορεί να προκαλέσει αντίδραση στα όρια του τοξικού. Οι αντιδράσεις αυτές φαίνεται να εξαρτώνται από τη λειτουργική κατάσταση του νευρικού συστήματος.
Η χρήση του καφέ στην ομοιοπαθητική
Ο ρόλος του καφέ στην ομοιοπαθητική είναι αφενός μεν σαν φάρμακο, αφ' ετέρου δε σαν αντίδοτο ορισμένων φαρμάκων, ενώ, συχνά, απαιτείται η διακοπή του από εκείνους που χρησιμοποιούν ομοιοπαθητικά φάρμακα. Θεμελιώδες στην κατανόηση των συνεπειών του καφέ σαν ομοιοπαθητικό φάρμακο είναι η αναγνώριση της δράσης των φαρμακευτικών ουσιών επάνω στον ανθρώπινο οργανισμό.
Κάθε φάρμακο ασκεί δύο αντίθετες δράσεις: αρχικά η πρωτογενής δράση (ιδιότητα του φαρμάκου να μεταβάλλει άμεσα την κατάσταση του ανθρωπίνου σώματος) και στη συνέχεια η αντίστροφη κατάσταση, η δευτερογενής δράση (η κατάσταση που δημιουργείται στον οργανισμό αρκετές ώρες μετά την πρωτογενή). Όταν χορηγούμε ένα φάρμακο, κατά την πρωτογενή ενέργειά του επιτυγχάνεται μια κατευναστική δράση, ερεθίζοντας συμπτώματα αντίθετα προς εκείνα της ασθένειας και σχεδόν αμέσως ακολουθεί καλυτέρευση. Ύστερα από μερικές ώρες όμως η νόσος υποτροπιάζει, γιατί η δευτερογενής ενέργεια του φαρμάκου την ενδυναμώνει.
Στα πλαίσια της δευτερογενούς δράσης των φαρμακευτικών ουσιών ανήκει το φαινόμενο της επιδείνωσης που βλέπουμε στην ομοιοπαθητική, αλλά και στη χρήση του καφέ. Τον χρησιμοποιούμε για την πρωτογενή του δράση επειδή έχουμε ανάγκη έξαρσης των λειτουργιών του οργανισμού και στη συνέχεια υφιστάμεθα τη δευτερογενή δράση με έκπτωση των λειτουργιών. Η δευτερογενής αυτή δράση αντισταθμίζεται με την εκ νέου χρήση του καφέ και με τον τρόπο αυτό ο άνθρωπος εισέρχεται στη χρόνια χρήση του καφέ, καταλήγοντας σε δύσκολα αναστρέψιμες διαταραχές. Προκαλείται αλλοίωση των εκδηλώσεων του ανθρωπίνου οργανισμού, κατά τρόπο ώστε όταν κανείς τον μελετά συναντά σωρεία στοιχείων που δεν είναι συστατικά του οργανισμού, αλλά επίκτητα από τη δράση του καφέ. Επομένως ο ομοιοπαθητικός γιατρός έχει να μελετήσει μια εικόνα που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική φύση του ανθρώπου, αλλά είναι τροποποιημένη από τη χρήση του καφέ, π.χ. πώς μπορεί ο γιατρός να αξιολογήσει αϋπνία, ευερεθιστότητα και ταχυκαρδία σ' έναν χρήστη καφέ; Συμπτώματα που ενδεχομένως θα υποχωρούσαν με τη διακοπή του καφέ και θα αποκαλυπτόταν η πραγματική εικόνα του ασθενούς.
Στην καθημερινή ομοιοπαθητική πρακτική, λοιπόν, συνιστάται άμεσα η διακοπή της κατανάλωσης καφέ από τους ασθενείς, αφού εκτός των άλλων βλαπτικών επιδράσεων γενικότερα στον οργανισμό, δημιουργεί και πρακτικά προβλήματα, αφού δεν είναι δυνατό ν' αναγνωρίζεται εκ των προτέρων η πιθανή ευαισθησία του ασθενούς στον καφέ. Έτσι, θα δημιουργούνται αμφιβολίες και ερωτηματικά για την ορθότητα της αγωγής και την επαλήθευση της.
